โรงไฟฟ้าบางปะกง (อังกฤษ: Bangpakong Powerplant) เป็นโรงไฟฟ้าพลังความร้อนและพลังความร้อนร่วมของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย จัดเป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้ก๊าซธรรมชาติจากอ่าวไทยแห่งแรก ประกอบด้วยโรงไฟฟ้าพลังความร้อน จำนวน 4 เครื่อง (Thermal) และโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม (Combine) จำนวน 4 เครื่อง รวมกำลังผลิตทั้งหมด 3,680,000 กิโลวัตต์ เป็นแหล่งผลิตกระแสไฟฟ้าขนาดใหญ่ของประเทศไทย
โรงไฟฟ้าบางปะกง ตั้งอยู่บริเวณริมฝั่งทางด้านซ้ายของแม่น้ำบางปะกงในเขตจังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่บนเนื้อที่ 1,050 ไร่ ตัวโรงไฟฟ้าอยู่ห่างจากบริเวณปากแม่น้ำบางปะกง ย้อนขึ้นมาตามลำน้ำด้วยระยะทางประมาณ 11 กิโลเมตร อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 69 กิโลเมตร
โรงไฟฟ้าบางปะกงระยะทางห่างจากกรุงเทพฯ 69 กิโลเมตร สามารถใช้เส้นทางจากกรุงเทพฯ ไป บางนา-ตราด ได้ และเมื่อถึงจังหวัดฉะเชิงเทรา จะพบสะพานเทพหัสดินทร์ อีกประมาณ 1 กิโลเมตร จะพบป้ายชื่อโรงไฟฟ้าบางปะกง ให้เลี้ยวซ้าย ประมาณ 2.5 กิโลเมตร ก็จะถึงโรงไฟฟ้าบางปะกง
โรงไฟฟ้าบางปะกง เริ่มดำเนินการก่อสร้างภายในปี พ.ศ. 2520 ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นการตอบรับและสนองนโยบายของรัฐบาลในขณะนั้น ที่ต้องการพัฒนาแหล่งทรัพยากรธรรมชาติภายในประเทศ ให้เกิดประโยชน์สูงสุด แบ่งเป็นโรงไฟฟ้าพลังความร้อนและโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม ดำเนินการก่อสร้าง 2 ระยะ คือระยะเวลาช่วงที่ 1 ในปี พ.ศ. 2520 ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นการก่อสร้างโรงไฟฟ้าบางปะกงและระยะเวลาช่วงที่ 2 ในปี พ.ศ. 2530 - พ.ศ. 2531
โรงไฟฟ้าบางปะกง มีการผลิตกระแสไฟฟ้าที่ประกอบไปด้วยโรงไฟฟ้าพลังความร้อน จำนวน 2 เครื่อง กำลังผลิตกระแสไฟฟ้าชุดละ 550,000 กิโลวัตต์ และโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม จำนวน 2 ชุด กำลังผลิตกระแสไฟฟ้าชุดละ 370,000 กิโลวัตต์ กำลังผลิตของโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วมในแต่ละชุด ประกอบไปด้วยเครื่องแก๊สเทอร์ไบน์สำหรับผลิตกระแสไฟฟ้า กำลังผลิตขนาด 60,000 กิโลวัตต์ จำนวน 4 เครื่อง ซึ่งสามารถใช้เชื้อเพลิงก๊าซธรรมชาติและน้ำมันดีเซลในการผลิตกระแสไฟฟ้า และเครื่องผลิตไฟฟ้ากังหันไอน้ำ กำลังผลิต 130,000 กิโลวัตต์ จำนวน 1 เครื่อง
โรงไฟฟ้าบางปะกงระยะเวลาช่วงที่ 1 ทำการก่อสร้างแล้วเสร็จในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2527 รวมกำลังผลิตกระแสไฟฟ้าในระยะแรกของการก่อสร้างทั้งสิ้น 1,890,000 กิโลวัตต์ ทำพิธีเปิดโรงไฟฟ้าบางปะกงอย่างเป็นทางการโดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2528 และดำเนินการก่อสร้างโรงไฟฟ้าบางปะกงระยะเวลาช่วงที่ 2 ในปี พ.ศ. 2530 - พ.ศ. 2531 ซึ่งในขณะนั้นภาวะทางเศรษฐกิจของประเทศไทย ได้มีการขยายตัวอย่างสูง ทำให้ปริมาณการใช้กระแสไฟฟ้าเพิ่มจำนวนมากขึ้นกว่าที่ทางการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ได้คาดการณ์การก่อสร้างในช่วงระยะเวลาที่ 2 เอาไว้
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย จึงเร่งวางแผนในการพัฒนาและเพิ่มแหล่งผลิตกระแสไฟฟ้า เพื่อตอบสนองต่อความต้องการของประเทศชาติ ในด้านความต้องการในการใช้กระแสไฟฟ้า รวมทั้งเป็นการเพิ่มความมั่นคงให้แก่ระบบการผลิตกระแสไฟฟ้าในประเทศไทย โรงไฟฟ้าบางปะกงในช่วงระยะเวลาที่ 2 โดยได้รับการอนุมัติโครงการการก่อสร้างจากคณะรัฐมนตรี และคณะกรรมการพัฒนาการทางเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ดำเนินการก่อสร้างในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2531 และเริ่มดำเนินการก่อสร้างในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2531 เป็นต้นไป
โรงไฟฟ้าบางปะกงระยะเวลาช่วงที่ 2 ประกอบด้วยโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม เครื่องที่ 3 - 4 กำลังผลิตขนาด 600,000 กิโลวัตต์
โรงไฟฟ้าบางปะกงมีกำลังผลิตไฟฟ้าสูงถึง 3,680,000 กิโลวัตต์ เป็นหลักที่ช่วยเสริมความมั่นคงให้กับโรงไฟฟ้าส่วนรวมของประเทศ อีกทั้งยังใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงเพื่อสนับสนุนการใช้ทรัพยากรในประเทศ โดยไม่ต้องไปซื้อน้ำมันจากต่างประเทศ ซึ่งสามารถประหยัดเงินได้ปีละหลายล้านบาทอีกด้วย
โรงไฟฟ้าบางปะกงคำนึงถึงสิ่งแวดล้อมและชุมชนรอบโรงไฟฟ้าเป็นส่วนใหญ่ จึงมีมาตราการปฏิบัติ 2 อย่าง ดังนี้
