โรงเรียนสมุทรปราการ เป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 6 (ฉะเชิงเทรา สมุทรปราการ) (สังกัดเดิมคือสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสมุทรปราการ เขต 1) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการตั้งอยู่เลขที่ 498 ถนนสุขุมวิท ก.ม.27 ติด บิ๊กซี สมุทรปราการ ตำบลปากน้ำ อำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ ก่อตั้งโดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2426 ปัจจุบันมีอายุ 132 ปี บนเนื้อที่ 17 ไร่ ประกอบด้วยอาคารเรียน 7 หลัง เดิมใช้รหัสสถานศึกษาเป็น 1001110101 ต่อมาเปลี่ยนเป็น 01110101
แต่เดิมโรงเรียนเป็นโรงเรียนชายล้วนมาก่อน ปัจจุบันเปิดสอนในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลายแบบสหศึกษา และเป็นโรงเรียนบุรุษประจำจังหวัดสมุทรปราการคู่กับโรงเรียนสตรีสมุทรปราการ
โรงเรียนสมุทรปราการได้เริ่มทำการสอนครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2426 โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพได้เสร็จลงมาตั้งโรงเรียนหนังสือไทยที่วัดกลาง เมืองสมุทรปราการ ซึ่งต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ จัดตั้งโรงเรียนที่มีอยู่เดิมตามพระอารามหลวง โดยโรงเรียนหนังสือไทยที่วัดกลางจึงได้รับการจัดตั้งเป็น โรงเรียนวัดกลาง เมื่อปี พ.ศ. 2429 โดยความว่า
“ ครั้น ณ วัน 2 1ฯ4 8 ค่ำ พุทธศักราช 2426 พระบรมวงศ์เธอกรมพระดำรงราชานุภาพครั้งยังดำรงพระยศเป็นพระองค์เจ้าดิศวรกุมารได้เสร็จลงมาตั้งโรงเรียนหนังสือไทยขึ้นที่วัดกลาง ”
ในปี พ.ศ. 2460 กระทรวงธรรมการได้เปลี่ยนชื่อโรงเรียนวัดกลางเป็นโรงเรียนมัธยมวัดกลาง และต่อมาในปี พ.ศ. 2496 กระทรวงศึกษาธิการได้เปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนสมุทรปราการ และได้จัดซื้อที่ดินบริเวณถนนสุขุมวิทจำนวน 17 ไร่ในปี พ.ศ. 2498 จนกระทั่งก่อสร้างอาคารเรียนเสร็จจึงได้ย้ายนักเรียนจากวัดกลางไปยังที่ตั้งโรงเรียนในปัจจุบัน
ปัจจุบัน โรงเรียนสมุทรปราการมีอาคารถาวร 9 หลัง จัดการเรียนการสอนเป็น 2 ช่วงชั้นคือ ช่วงชั้นที่ 3 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 – 3 และ ช่วงชั้นที่ 4 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 – 6 โดยแต่ละระดับชั้นมี่12ห้องโดยจัดชั้นเรียนเป็น 12 – 12 – 12 และ 12 – 12 – 12 รวม 72 ห้องเรียน มีนักเรียนประมาณคน 3,200
สมุทรปราการ นามโอฬารสถานศึกษา พระสมุทรเจดีย์ที่บูชา สัญลักษณ์เลอค่าเรืองนาม สมุทรปราการ นามตระการหนึ่งในสยาม งามด้วยเกียรติความดีที่วาววาม สร้างสมนามคู่ฟ้าไทย ฟ้าเหลืองของเรารุ่งเรืองรอง เป็นสีผองมวลเราแนบใจ เจ้าพ่อหลักเมืองคือหลักชัย นบบูชาไว้ด้วยใจศรัทธา สมุทรปราการ นามโอฬารสถานศึกษา รักมั้นสามัคคีตราบชีวา ตามสมญาเลือดน้ำเค็ม
ผู้เรียนสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 จะได้รับอนุมัติประกาศนียบัตรรับรองการสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และผู้เรียนที่สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 จะได้ประกาศนียบัตรรับรองการสำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
