แอฟริกาใต้สะฮารา (อังกฤษ: Sub-Saharan Africa) เป็นภูมิภาคที่มีพื้นที่อยู่ในทวีปแอฟริกาและอยู่ใต้ทะเลทรายสะฮารา โดยมีประเทศในภูมิภาค 49 ประเทศ มีประชากรรวมกันมากถึง 574 ล้านคน ภูมิภาคนี้มีพื้นที่ประมาณ 16 % ของพื้นดินของโลก โดยสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าทึบ และบางส่วนเป็นทะเลทราย
ภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮารามีสภาพส่วนใหญ่เป็นป่าทึบ เช่น บริเวณลุ่มน้ำคองโก และบางส่วนเป็นทะเลทราย เช่น ทะเลทรายคาลาฮารี บางส่วนเป็นกึ่งทะเลทราย บางส่วนที่เป็นที่ราบสูง เช่น ที่ราบสูงประเทศเอธิโอเปีย
ประชากรในภูมิภาคแอฟริกาใต้สะฮารา มีอาชีพหลักของกลุ่มชนในภูมิภาคนี้ส่วนใหญ่เป็นการทำป่าไม้ การเกษตรเพื่อยังชีพหรือเกษตรกรรมพอเพียง มีการล่าสัตว์และหาของป่า บางส่วนเลี้ยงสัตว์แบบอยู่กับที่และเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อนตามทุ่งหญ้าสะวันนา มีเพียงส่วนน้อยที่ทำการเกษตรและเลี้ยงสัตว์เพื่อการค้าทรัพยากรธรรมชาติที่มีถูกตักตวงไปโดยประเทศล่าอาณานิคมในอดีตและการสู้รบเนื่องจากความขัดแย้งระหว่างเผ่าพันธุ์ จึงเป็นผลให้ประชากรส่วนใหญ่ยากจน ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศของประเทศเหล่านี้รวมกันได้เพียงประมาณ 1 % ของโลก (ประชาชนมีรายได้ยังชีพน้อยกว่า 1 ดอลลาร์สหรัฐต่อวัน)
ประชากรได้นับศาสนาตามกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆโดยมีเชื่อเรื่องวิญญาณ ศาสนาอิสลาม และศาสนาคริสต์ ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากเมื่อครั้งยังมีการค้าขายและการล่าอาณานิคมของชาวยุโรป โดยในปัจจุบันประเทศในภูมิภาคนี้มีประเทศที่มีศาสนาประจำชาติประเทศเดียว คือ ประเทศมอริเตเนีย โดยนับถือศาสนาอิสลามเป็นศาสนาประจำชาติ (ประชาชนนับถือศาสนานี้ 99.90 %) ส่วนที่เหลือไม่มีศาสนาประจำชาติ
การดูแลสุขภาพภายใต้พื้นที่ในชนบทกว่าครึ่งหนึ่งของกลุ่มประเทศที่ตั้งอยู่แอฟริกาใต้สะฮารา นั้นต้องแบกรับภาระของผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวี และผู้ที่เป็นโรคเอดส์อย่างยากลำบาก โดยได้มีการวิจัยเรื่องของการดำเนินชีวิตและคุณภาพของการรองรับเครือข่ายการสนับสนุนสำหรับผู้ป่วยโรคเอดส์และผู้ดูแลในพื้นที่ชนบทของแอฟริกาใต้ โดยสัมภาษณ์ 45 ราย และเฝ้าติดตาม 13 กลุ่ม พบว่าพื้นฐานของเชื้อเอชไอวีและโรคเอดส์นั้นโยงใยกับบรรดานักแสดงและกลุ่มในหน่วยงานท้องถิ่นในภาคประชาสังคมประชาชนและภาคเอกชน โดยสนับสนุนนี้ถูกมองข้าม จะมีแต่กลุ่มที่ให้การสนับสนุนช่วยเหลือเพียงบางส่วน ซึ่งมากที่สุด คือ ครอบครัวและเพื่อนบ้าน กลุ่มของอาสาสมัครด้านสุขภาพ และนักเผยแผ่ศาสนา
นอกจากโรคเอดส์แล้ว ยังมีโรคอื่นๆ หลายโรคมีมีการแพร่ระบาดเยอะ เช่น โรคไข้กาฬหลังแอ่น ซึ่งมีทั้งหมด 21 ประเทศที่มีการแพร่ระบาด เช่น ประเทศชาด ประเทศไนเจอร์ และประเทศไนจีเรีย เป็นต้น โดยรวมเรียกพื้นที่เหล่านี้ว่าเป็นเขต "African meningitis belt" ซึ่งเชื้อที่เป็นสาเหตุหลักคือ ชนิดย่อย A ส่วนการระบาดครั้งใหญ่สุดเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2539 - พ.ศ. 2540 โดยพบผู้ป่วยมากถึง 300,000 กว่าราย และมีผู้เสียชีวิตประมาณ 30,000 ราย ซึ่งในภาพรวมของสุขภาพประชากรแล้ว อยู่ในระดับต่ำ โดยวัดได้จากดัชนีการพัฒนามนุษย์ในปี พ.ศ. 2554 ซึ่งที่แย่ไปกว่านั้นคือบางประเทศไม่มีข้อมูลในเรื่องนี้ เช่น ประเทศโซมาเลีย ทำให้ประเทศเหล่านี้ไม่มีค่าดัชนีการพัฒนามนุษย์
