แขวงการปกครองพิเศษในโตเกียว (ญี่ปุ่น: ??? โทะกุเบะสึกุ ?) ประกอบด้วยเขตการปกครองพิเศษ 23 แขวงในมหานครโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น ในอดีต ทั้ง 23 แขวงเป็นส่วนของเมืองโตเกียว อันเป็นเมืองเอกของจังหวัดโตเกียว (??? โตเกียว-ฟุ) ต่อมาใน ค.ศ. 1943 ได้มีการแตกเมืองโตเกียวออกเป็น 23 แขวง แต่ละเขตมีสิทธิเลือกตั้งผู้ว่าการแขตและปกครองตัวเองโดยอิสระจากกรุงโตเกียว ตามกฎหมายการปกครองส่วนท้องถิ่นของญี่ปุ่น (????? ชิโฮ-จิชิ-โฮ)
ในภาษาญี่ปุ่น มักเรียกว่า "นิจูซังกุ" (23? นิจูซัง-กุ) หมายถึง เขต 23 แขวง ส่วนภาษาอังกฤษจะใช้คำว่า "wards" อย่างไรก็ตาม เขตพิเศษ หรือ กุ (? ku) ทั้ง 23 แขวงของโตเกียว มีความแตกต่างจาก กุ ของจังหวัดอื่น เช่น จังหวัดเกียวโต และจังหวัดโอซะกะ เป็นต้น เนื่องจาก กุ ของสองจังหวัดนี้เป็นเพียงระดับเทศบาลนครหรืออำเภอ แต่ กุ ของโตเกียวจะมีการปกครองที่อิสระจากส่วนกลางมากกว่า (หากเปรียบเทียบกับเขตปกครองพิเศษของประเทศไทย 1 เขตพิเศษ จะเทียบเท่ากรุงเทพมหานครทั้งหมด หรือเมืองพัทยา คือสามารถเลือกตั้งผู้ว่าการของตนเองได้)
ก่อนหน้าค.ศ. 1943 เมืองโตเกียว (??? T?ky?-shi) ซึ่งเป็นเมืองเอกของจังหวัดโตเกียว (??? T?ky?-fu) ถูกแบ่งเป็น "กุ" (? ku) หรือ 35 แขวง ซึ่งมีฐานะไม่ต่างจากเขตของจังหวัดอื่น เช่น จังหวัดเคียวโตะ และจังหวัดโอซะกะ
วันที่ 15 มีนาคม ค.ศ. 1943 เทศบาลของเมืองโตเกียวและจังหวัดโตเกียว ถูกรวมเข้าด้วยกันให้เหลือเป็นเพียงเทศบาลระดับจังหวัด จังหวัดโตเกียวถูกยกฐานะเป็นกรุงโตเกียว ส่วน กุ หรือเขต 35 เขต ถูกให้ขึ้นตรงกับเทศบาลกรุงโตเกียว
วันที่ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1947 ได้มีการประกาศใช้กฎหมายการปกครองส่วนท้องถิ่นของญี่ปุ่น เป็นผลให้เขตทั้ง 22 เขตเดิม ยกฐานะขึ้นเป็นแขวงการปกครองพิเศษของกรุงโตเกียว
วันที่ 1 สิงหาคม ค.ศ. 1947 ได้มีการประกาศให้แขตเนะริมะ เป็นแขวงการปกครองพิเศษที่ 23 ของกรุงโตเกียว
ตั้งแต่ทศวรรษที่ 1970 เป็นต้นมา เขตการปกครองพิเศษของกรุงโตเกียวได้รับอำนาจบริหารที่อิสระกว่าอำเภอในจังหวัดอื่นๆ แต่ละเขตสามารถเลือกผู้ว่าการแขวง (?? kuch?) และสภาเขต (??? kugikai) ของแขวงตัวเองได้
ในค.ศ. 2000 รัฐสภาของญี่ปุ่นได้มอบอำนาจการปกครองส่วนท้องถิ่น (?????? ชิโฮ โคเกียว ดันไต) ให้เขตการปกครองพิเศษทั้ง 23 แขวงของกรุงโตเกียว ส่งผลให้แต่ละเขต (? กุ) มีฐานะเทียบเท่ากับเมือง (? ชิ)
เขตปกครองพิเศษต่างๆ มีขนาดต่างกันตั้งแต่ 10-60 ตารางกิโลเมตร และจำนวนประชากรก็ต่างกันตั้งแต่ 40,000-830,000 คน บางเขตมีเกาะที่มนุษย์สร้างขึ้นโดยถมทะเล เขตที่มีประชากรมากที่สุดคือเขตเซะตะงะยะ (???? Setagaya-ku) และเขตที่มีขนาดใหญ่ที่สุดคือเขตโอตะ
จำนวนประชากรของเขตปกครองพิเศษทั้ง 23 แขวงของกรุงโตเกียวจากการสำรวจจำนวนประชากรเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 2005 มีจำนวน 8,483,140 คน คิดเป็น 2 ใน 3 ของประชากรของกรุงโตเกียว และ 1 ใน 4 ของประชาการในเขตโตเกียวและปริมณฑล (??? ชุโตเก็ง) มีความหนาแน่นประชากร 13,800 คนต่อตารางกิโลเมตร
