เพลงชาติกัมพูชา

นครราช (เขมร: ?????? นครราช [โนโกเรียจ]) เป็นชื่อของเพลงชาติกัมพูชาที่ใช้อยู่ในปัจจุบันนี้ มีความหมายว่า "เมืองของพระเจ้าแผ่นดิน" ทำนองของเพลงประพันธ์ขึ้นโดยอาศัยทำนองของเพลงเขมรโบราณที่มีชื่อเดียวกันเมื่อ พ.ศ. 2481 โดยพระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดมสุรามฤต (เมื่อครั้งยังเป็นกรมขุนวิสุทธิ์ขัตติยวงศ์นโรดมสุรามฤต) ร่วมกันกับครูเพลงชาวฝรั่งเศส 2 คน คือ F. Perruchot และ J. Jekyll ส่วนเนื้อร้องประพันธ์ขึ้น ภายหลังการราชาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดมสีหนุเสร็จสิ้นไปได้ไม่เกิน 3 เดือน (ราชาภิเษกเมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2484) และสำเร็จเมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2484 โดยสมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ชวน ณาต โชตญาโณ) สมเด็จพระสังฆราชในคณะสงฆ์มหานิกาย แต่ครั้งยังเป็นสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์

เพลงนครราชเริ่มใช้เป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2484 ในฐานะเพลงสรรเสริญพระบารมี (Royal anthem) และเริ่มใช้เป็นเพลงชาติอย่างเป็นทางการ เมื่อประเทศกัมพูชาประกาศเอกราชจากฝรั่งเศสในปี พ.ศ. 2496 ต่อมาใน พ.ศ. 2512 เมื่อนายพลลน นลล้มรัฐบาลของสมเด็จเจ้านโรดมสีหนุ และสถาปนาสาธารณรัฐเขมรขึ้นแทนที่ เพลงนครราชจึงถูกยกเลิกฐานะของเพลงชาติไป

ต่อมาเมื่อรัฐบาลสาธารณรัฐเขมรล่มสลายในปี พ.ศ. 2518 สัญลักษณ์ต่างของระบอบกษัตริย์เขมร ซึ่งรวมถึงเพลงนครราช ได้ถูกฟื้นฟูขึ้นมาเป็นระยะเวลาสั้นๆ จนถึง พ.ศ. 2519 เมื่อเขมรแดงประกาศจัดตั้งรัฐบาลกัมพูชาประชาธิปไตย เพลงนครราชถูกยกเลิกฐานะเพลงชาติอีกครั้งต่อเนื่องเป็นเวลานานหลายปี ด้วยสาเหตุจากความผันผวนทางการเมืองภายในประเทศ จนกระทั่งเมื่อมีการจัดตั้งรัฐบาลโดยพรรคฟุนซินเปก (FUNCINPEC) ซึ่งเป็นพรรคการเมืองแนวนิยมเจ้า ที่ชนะการเลือกตั้งภายใต้ควบคุมโดยสหประชาชาติในปี พ.ศ. 2534 เพลงนครราชก็ได้รับการรับรองเป็นเพลงชาติอีกครั้งมาจนถึงปัจจุบัน

เนื้อร้องของเพลงนครราชมีอยู่ 3 บท แต่เวลาร้องในประเทศกัมพูชานั้น นิยมร้องแต่บทแรกเพียงบทเดียวเท่านั้น

โปรดทราบ! เนื้อหาในส่วนนี้มีอักษรเขมร จำเป็นต้องใช้ฟอนต์อักษรเขมรในการแสดงผล ท่านสามารถดาวน์โหลดฟอนท์อักษรเขมรได้ ที่นี่

?????????????? ??????????????????? ?????????????? ????????????????????????? ?????????????????? ???????????????????? ?????????? ????????????? ???????????????????? ??????????? ??????????????????? ??????????????????

สูม?พวก?เทพฺฎา รกฺสา?มหากฺสตฺร?เยิง ออย?บาน?รุงเรือง โฎย?ชัย?มงฺคล?สิรี?สัวสฺตี เยิง?ขฺญุ??พฺระองฺค สูม?ชฺรก?กฺโรม?มฺลบ? พฺระ?บารมี ไน?พฺระ?นรบตี วงฺส?กฺสตฺรา?แฎล?สาง บฺราสาท?ถฺม คฺรบ?คฺรง?แฎน?ขฺแมร บุราณ?ถฺเกิง?ถฺกานฯ

โซม ปวก เตฝดา เรียกซา มฮา กสัต เยิง ไอย บาน รุง เรือง ดอย เจ็ย ม็องก็อล เซเร็ย ซัวสเด็ย เยิง ขญม เปรียะฮ์ ออง โซม ซรก กรอม มลุป เปรียะฮ์ บารอเม็ย เน็ย เปรียะฮ์ นอรอบอเด็ย ว็อง กสัตรา แดล ซาง ปราสาต ถมอ กรุป กรอง แดน ขแม็ย โบะราน ทเกิง ทกานฯ

???????????? ?????????????????? ????????????? ????????????????????????? ?????????????????? ?????????????? ???????????? ????????????? ????????????????? ???????????? ???????????????? ???????????????

บฺราสาท?สีลา กํบำง?กณฺตาล?พฺไร ควร?อฺโย?สฺรไม นึก?ฎล??ยส?สักฺติ?มหา?นคร ชาติ?ขฺแมร?ฎูจ?ถฺม คง?วงฺส?เนา?ลฺอ รึงปึง?ชํหร เยิง?สงฺฆึม?พร ภัพฺว?พฺเรง?สํณาง รบส??กมฺพุชา มหา?รฎฺฐ?เกิต?มาน ยูร?องฺแวง?เหิยฯ

ปราสาต เซ็ยลา ก็อมบัง กอนดาล เปร็ย กัว ออย ซรอมัย นึก ดอล ยัวฮ์ ซัก มอฮา เนาะกอ เจียต ขแม็ย โดว็จ ทมอ กุง ว็อง นึวฟ์ ลออ รึง เปิง จุมฮอ เยิง ซองเคิม ปอ พวบ เปร็ยง์ ซ็อมนาง รอบอฮ์ กอมปูเจีย มอฮา รัต เกิด เมียน ยู อองแวย์ง เฮยฯ

???????????????? ?????????????????? ?????????????? ???????????????????? ??????????????? ????????????????????? ?????????????? ????????????? ?????????????????????????????? ???????????? ???????????????? ???????????

คฺรบ??วตฺต?อาราม ฦๅ?แต?สูร?สัพฺท?ธร?ร?ม สูตฺร?โฎย?อํณร รํฦก?คุณ?พุทฺธ?สาสนา จูร?เยิง?ชา?อฺนก เชือ?ชาก??เสฺมาะ?สฺมัคฺร ตาม?แบบ?ฎูน?ตา คง??แต?เทพฺฎา นึง?ชัวย?ชฺโรม?ชฺแรง?ผฺคต?ผฺคง? บฺรโยชน์?อฺโย ฎล??บฺรเทส?ขฺแมร ชา?มหา?นคร๚

กรุป ว็อต อาราม ลือ แตย์ โซ ซ็อป เทือร์ โสต ดอย อ็อมนอ รุมลึก กุน ปุต ซาฮ์ซนา จอ เยิง เจีย เนีย เจือ เจีย ซมอฮ์ ซมะ ตาม แบย์บ โดน ตา กุง แตย์ เตวดา นึง จวย โจรม แจรง ปกอต ปกอง ปรอยอจ ออย ดัล ประเตฮ์ ขแม็ย เจีย มอฮา เนาะกอ๚

ขอพวกเทวดา รักษามหากษัตริย์เรา ให้ได้รุ่งเรือง โดยชัยมงคลศรีสวัสดี เราข้าพระองค์ ขอพึ่งใต้ร่มพระบารมี ในพระนรบดี วงศ์กษัตราซึ่งสร้างปราสาทหิน ครอบครองแดนเขมร โบราณเลื่องลือ ฯ

ปราสาทศิลา ซ่อนอยู่ท่ามกลางไพร ควรคำนึงหวนให้ นึกถึงยศศักดิ์มหานคร ชาติเขมรดุจหิน ดำรงวงศ์ละออยืนหยัดถาวร เราหวังซึ่งพร บุญวาสนาแต่กาลก่อนของกัมพูชา มหารัฐเกิดมี ช้านานมาแล้ว ฯ

ครบวัดอาราม ยินแต่ศัพท์สำเนียงเสียงธรรม สวดโดยยินดี รำลึกคุณพุทธศาสนา จงเราเป็นผู้เชื่อ แน่ในใจจริงตามแบบยายตา คงแต่เทวดา จะช่วยค้ำจุนบำรุงประโยชน์ให้ แด่ประเทศเขมร เป็นมหานคร ฯ

นครราช (ตั้งแต่ ค.ศ. 1941) ? เพลงชาติสาธารณรัฐเขมร (ค.ศ. 1970–1975) ? สิบเจ็ดเมษามหาโชคชัย (ค.ศ. 1975–1979) ? เพลงชาติสาธารณรัฐประชาชนกัมพูชา (ค.ศ. 1979–1993) ?