เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี (อังกฤษ: Chiang Mai Night Safari) เป็นสวนสัตว์เปิดที่ตั้งอยู่ในตำบลแม่เหียะ และ ตำบลหนองควาย จังหวัดเชียงใหม่ บริเวณด้านหลังทางทิศตะวันตกของอุทยานหลวงราชพฤกษ์ เป็นสวนสัตว์ของรัฐบาล ภายใต้การกำกับดูแลของสำนักงานพัฒนาพิงคนคร (องค์การมหาชน) เปิดให้เข้าชมเป็นครั้งแรกเมื่อ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2548 และเปิดบริการอย่างเป็นทางการเมื่อ วันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549 ในระยะเริ่มแรกอยู่ในภายใต้การดูแลขององค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ถือเป็นสวนสัตว์กลางคืนแห่งแรกในประเทศไทย และถือเป็นสวนสัตว์กลางคืนที่ใหญ่ที่สุดในโลก ด้วยขนาดพื้นที่ 819 ไร่ ในปัจจุบันเชียงใหม่ไนท์ซาฟารีได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการที่สามารถท่องเที่ยวได้ตลอดทั้งวัน ทั้งในเวลากลางวัน และในเวลากลางคืน
ในเชียงใหม่ไนท์ซาฟารี ในบางบริเวณจะมีการปล่อยสัตว์ที่ไม่เป็นอันตรายให้สามารถเดินและใช้ชีวิตอย่างอิสระ ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถชมและสัมผัสสัตว์อย่างใกล้ชิด อาทิเส้นทางระหว่างประตูทางเข้าสวนสัตว์จนถึงทางเข้าอาคารหลัก จะมีการปล่อยเก้งและกวางไว้อยู่ถาวร รวมทั้งในบางช่วงของเส้นทางของในโซนเหนือและใต้
เชียงใหม่ไนท์ซาฟารีเป็นสวนสัตว์ที่เกิดขึ้นตามแนวคิดของ นายกรัฐมนตรี ทักษิณ ชินวัตร เขาได้ริเริ่มแนวคิดให้มีการศึกษาเพื่อจัดตั้ง สวนสัตว์กลางคืนเชียงใหม่ เนื่องจากเห็นว่าเป็นรูปแบบหนึ่งของการท่องเที่ยวเชิงคุณภาพ เป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยว ดัง เช่นของประเทศสิงคโปร์ซึ่งประสบความสำเร็จและมีชื่อเสียงระดับโลก เมื่อมีแนวคิดดังกล่าวเกิดขึ้น นายกรัฐมนตรีจึงแจ้งผ่านนายโกสินทร์ เกษทอง ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ในขณะนั้นเพื่อหาสถานที่เหมาะสมรองรับ ระยะแรกมีผู้เสนอพื้นที่ป่าไม้หลายจุด เช่นบริเวณป่าไม้ในเขตอำเภอดอยสะเก็ด แต่ที่สุดคณะทำงานหาพื้นที่ก็ที่ได้ข้อยุติที่บริเวณเชิงดอยสุเทพ ซึ่งจุดที่ดีที่สุดอยู่ในเขตตำบลแม่เหียะ อำเภอเมืองเชียงใหม่ ซึ่งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย เนื่องจากมีสภาพภูมิประเทศที่ดีกว่าสิงคโปร์
สำนักนายกรัฐมนตรี ได้มีคำส่งที่ 90/2545 ลงวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2545 แต่งตั้งคณะกรรมการศึกษาการจัดตั้งสวนสัตว์กลางคืนจังหวัดเชียงใหม่และกิจกรรมที่เกี่ยวเนื่องเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว (สสค.) และได้มีมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันท่ 28 ตุลาคม 2546 อนุมัติงบประมาณโครงการ "เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี" วงเงิน 1,155.9 ล้านบาท ให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เป็นหน่วยเบิกจ่ายงบประมาณ ดำเนินการก่อสร้างโดยกรมการทหารช่าง
9 กันยายน 2547 สำนักนายกรัฐมนตรีได้มีคำสั่งที่ 224/2547 จัดตั้งสำนักงานบริหารโครงการเชียงใหม่ไนทซ์าฟารี โดยมี นายปลอดประสพ สุรัสวดี เป็นผู้อำนวยการ และให้เชียงใหม่ไนท์ซาฟารีเป็นหน่วยงานภายใต้องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)
นายกรัฐมนตรี ทักษิณ มีความประสงคให้ดำเนินโครงการแล้วเสร็จภายในระยะเวลา 2 ปี คือตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2546 ถึงเดือนมีนาคม 2548 ดังนั้นการดำเนินงานทั้งหมดจึงดำเนินงานภายใต้ระบบ Fast Track หรือการทำงานเหลื่อมเวลา เช่น ขณะที่ จัดทำแผนแม่บท ก็ให้จัดทำรายละเอียดของโครงการ ในขณะเดียวกันก็ดำเนินการก่อสร้างโครงสร้าง พื้นฐานไปพลางก่อน โดยไม่ต้องรอแผนแม่บท ขณะที่การงบประมาณให้ทำงานไปก่อนและหาเงิน จากส่วนอื่นมา ส่วนเงินงบประมาณที่ต้องมีการขอตามขั้นตอนระบบราชการก็ต้องทำคู่ขนานกันไป และด้วยระบบแผนงานล่วงเวลานี้ ทำให้เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี เป็นโครงการพัฒนาสถานที่ท่องเที่ยวระดับพันล้านที่ใช้เวลาเตรียมแผนงานและก่อสร้างเร็วที่สุด
