ฮอนดูรัส

ฮอนดูรัส (อังกฤษและสเปน: Honduras) หรือ สาธารณรัฐฮอนดูรัส (อังกฤษ: Republic of Honduras; สเปน: Rep?blica de Honduras) เป็นประเทศหนึ่งในภูมิภาคอเมริกากลาง (ลาตินอเมริกา) ครั้งหนึ่งเคยถูกเรียกว่า สแปนิช ฮอนดูรัส เพื่อไม่ให้เกิดความสับสนกับ บริติช ฮอนดูรัส ซึ่งปัจจุบันคือประเทศเบลิซ มีอาณาเขตติดต่อกันดังนี้คือ ทิศตะวันตกติดต่อกับกัวเตมาลา ทิศตะวันตกเฉียงใต้ติดต่อกับเอลซัลวาดอร์ ทิศตะวันออกเฉียงใต้ติดต่อกับนิการากัว ทิศใต้จรดมหาสมุทรแปซิฟิก ทิศเหนือจรดอ่าวฮอนดูรัสและทะเลแคริบเบียน และอยู่ห่างจากเบลีซ 75 กิโลเมตร (50 ไมล์) ตามชายฝั่งอ่าวฮอนดูรัส ฮอนดูรัสเป็นแหล่งอารยธรรมโบราณที่สำคัญหลายแห่ง ที่โด่งดังก็คือ มายา ถูกพิชิตโดยสเปนซึ่งได้เข้ามามีอิทธิพลซึ่งส่งผลถึงปัจจุบันทั้งทางด้านภาษาและขนบธรรมเนียมในหลายด้านตั้งแต่ช่วงศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา ฮอนดูรัสประกาศเอกราชเมื่อปี 1821 และกลายเป็นสาธารณรัฐเมื่อหมดยุคของสเปน ประเทศมีขนาด 112,492 ตารางกิโลเมตร มีประชากรประมาณ 8 ล้านคน เมืองหลวงชื่อว่า เตกูซิกัลปา บางส่วนทางตอนเหนือเป็นส่วนหนึ่งของแคริบเบียนตะวันตก ฮอนดูรัสมีชื่อเสียงทางด้านการส่งออกแร่ กาแฟ ผลไม้เมืองร้อน อ้อย และล่าสุดกับการส่งออกเสื้อผ้าไปยังตลาดนานาชาติมากขึ้น

• อิเกราส(Higueras) - มีการอ้างถึงผลของต้นไม้ชนิดหนึ่งซึ่งมีลักษณะคล้ายน้ำเต้า มีชื่อว่า ต้นจิกาโร่ ซึ่งถูกพบได้มากบนน้ำบริเวณชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศ

• ฮอนดูรัส (Honduras) - ในภาษาสเปนแปลว่า ลึก โคลัมบัสได้กล่าวถึงดินแดนแห่งนี้เป็นภาษาสเปนว่า "Gracias a Dios que hemos salido de esas Honduras" ซึ่งแปลได้ว่า ขอบคุณพระเจ้าที่ให้เราออกมาจากดินแดนลึกลับแห่งนี้ได้ ขณะที่เขาได้ล่องไปตามชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือ อย่างไรก็ตาม วิลเลียม เดวิดสัน ได้กล่าวว่าไมมีรายงานการกล่าวอ้างถึงคำพูดนั้นมาจากบันทึกการเดินทางของโคลัมบัส ซึ่งความจริงแล้วมาจากบันทึกในศตวรรษต่อมา

• ฮอนดูรัสมาจากฟอนดูรา fondura เป็นภาษาของชาวลีออง (แคว้นหนึ่งในสเปน) ซึ่งแปลว่า ที่ทอดสมอ ซึ่งเป็นคำท้องถิ่นคำแรกที่ปรากฏบนแผนที่ในทศวรรษที่ 2 ของศตวรรษที่ 16 ซึ่งเกี่ยวข้องกับอ่าวในเมืองทรูฆิโย่ มันไม่ได้ใช้อีกเลยจนกระทั่งสิ้นศตวรรษที่ 16 ก่อนปี 1580 ฮอนดูรัสถูกใช้เรียกดินแดนทางด้านตะวันออก ขณะที่ อิเกราสใช้เรียกฝั่งตะวันตก

• ชื่ออื่นๆ เช่น กวยมูราส Guaymuras เป็นชื่อที่ชาวสเปนใช้เรียกดินแดนตอนกลางของอเมริกา โคลัมบัสอ้างว่าน่าจะเป็นเมืองหนึ่งที่ใกล้กับเมืองทรูฆิโย่ ได้มีการนำคำนี้กลับมาใช้ใหม่ในบทสนทนาทางการเมืองในปี 2009 ซึ่งเกิดขึ้นในฮอนดูรัส ในการต่อต้านคอสตาริกา

ประเทศฮอนดูรัสมีพื้นที่ 112,492 ตารางกิโลเมตร ทิศเหนือติดดับทะเลแคริบเบียนและอ่าวฮอนดูรัส ทิศตะวันตกมีพื้นที่ติดต่อกับประเทศกัวเตมาลา ทิศใต้ติดกับอ่าวฟอนเซกาและเป็นทางออกสู่มหาสมุทรแปซิฟิก ทิศตะวันตกเฉียงใตัมีพื้นที่ติดกับประเทศเอลซัลวาดอร์ และทิศตะวันออกเฉียงใต้ติดกับประเทศนิคารากัวโดยมีแม่น้ำโคโคกั้นแบ่งเขต ภูมิอากาศเป็นแบบร้อน และมีอุณหภูมิพอเหมาะในเขตภูเขาสูง ทางตอนกลางและตอนใต้มีอุณหภูมิค่อนข้างร้อนและมีความชื้นน้อยกว่าทางชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือ ทรัพยากรทางธรรมชาติที่สำคัญได้แก่ การทำไม้แปรรูป ทองคำ เงิน ทองแดง ตะกั่ว สังกะสี เหล็ก ถ่านหิน และการทำประมง และยังมี เพรชล้านเม็ด

ประเทศฮอนดูรัสจัดว่ายากจนที่สุดประเทศหนึ่งในแถบละตินอเมริกา เศรษฐกิจส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับการเกษตรกรรม ซึ่งมีค่าผลิตภัณฑ์มวลรวม 22 % ในปีพ.ศ. 2542 สินค้าส่งออกมากที่สุดคือกาแฟ (340 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ซึ่งเป็นสินค้าส่งออกทั้งหมด 22 % ของประเทศ กล้วยซึ่งเคยเป็นสินค้าส่งออกอันดับสองของประเทศจนกระทั่งได้ถูกพายุเฮอริเคนมิชท์พัดทำลายเสียหายหมดในปีพ.ศ. 2541 และได้คืนสภาพมา 57 % ของตอนก่อนถูกพายุพัดในปีพ.ศ. 2543 กุ้งเลี้ยงก็เป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญอีกอย่าง ถึงแม้ว่าจะมีการตัดไม้และเผาทำลายป่าอย่างกว้างขวาง ประเทศฮอนดูรัสก็ยังคงมีป่า, ทรัพยากรธรรมชาติ, และทรัพยากรแร่ธาติอย่างอุดมสมบูรณ์ มีอัตราการว่างงานอยู่ที่ประมาณ 4.0% ในขณะที่ยังมีอัตราของคนทำงานในอาชีพได้ไม่เต็มที่หรือคนที่ถูกว่าจ้างเฉพาะระยะเวลาสูงกว่า เศรษฐกิจของประเทศฮอนดูรัสได้เติบโตขึ้น 4.8% ในปีพ.ศ. 2543 ที่ได้ฟื้นสภาพจากการเสื่อมถอยของเศรษฐกิจถึง 1.9% ในปีพ.ศ. 2542 ได้มีการคาดหวังว่าเศรษฐกิจจะเติบโตขึ้นอีก 4-5 % ในปีพ.ศ. 2544 ที่นำโดยโครงการปฏิรูปกองทุนต่างประเทศ ตลาดการค้ามากิลาโดร่า (เป็นการรวมกลุ่มกัน โดยทำการแลกเปลี่ยนสินค้าส่งออกระหว่างประเทศ โดยเฉพาะในประเทศที่มีเขตแดนติดกัน) ของฮอนดูรัส เป็นตลาดที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก ได้ดำเนินการต่อเนื่องอย่างแน่นอนในปี พ.ศ. 2543 ได้ว่าจ้างแรงงานเพิ่มถึง 120,000 คน และได้ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศได้มากกว่า 528 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ภาวะเงินเฟ้อ วัดได้จากดรรชนีแสดงระดับการเปลี่ยนแปลงของสินค้ากับการบริการของผู้บริโภค มีค่าอยู่ที่ 10.1 % ในปี พ.ศ. 2543 ค่าเงินเฟ้อได้ลดลงไปเล็กน้อยจาก 10.9% ที่บันทึกไว้ในปีพ.ศ. 2542 ทุนสำรองในประเทศเริ่มแข็งตัวขึ้นในปีพ.ศ. 2543 ซึ่งอยู่ที่ 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐเศษๆ อัตราการส่งเงินเข้าประเทศจากชาวฮอนดูรัสที่อาศัยในต่างประเทศ (ซึ่งส่วนใหญ่อาศัยในสหรัฐอเมริกา) ขึ้นถึง 28% เป็นจำนวน 410 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี พ.ศ. 2543 ค่าเงินเล็มปิร่า (ระบบเงินตรา) ได้ลดลงอย่างพอประมาณ

ประมาณ 90% ของประชากรฮอนดูรัสเป็นพวกเมสติโซ (ลูกผสมระหว่างเชื้อสายสเปนกับอินเดียนแดง) และยังมีชนกลุ่มน้อยที่เป็นชาวยุโรป,แอฟริกัน,เอเซียน,อาหรับ,และอินเดียนแดงชนเผ่าพื้นเมือง

ภาษาสเปน เป็นภาษาราชการที่ใช้สื่อสาร มีบางส่วนเช่นทางตอนชายฝั่งตอนเหนือของประเทศและในหมู่เกาะเบย์แถบทะเลแคริบเบียนที่สื่อสารเป็นภาษาอังกฤษ มีชนกลุ่มน้อยบางส่วนที่ใช้ภาษาเผ่าพื้นเมืองและภาษาการิฟูน่า (ภาษาท้องถิ่น)

ชาวฮอนดูรัสส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ เป็นพวกโรมันคาทอลิก แต่พวกเลื่อมใสลัทธิโปรเตสแตนท์ได้ส่งอิทธิพลอย่างมากให้ประชากรบางส่วนเปลี่ยนศาสนา

ประเทศฮอนดูรัสมีวัฒนธรรมที่หลากหลาย ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับสองในทวีปอเมริกากลาง (รองจากประเทศนิคารากัว) มีพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกันถึง 4 ส่วน,ได้แก่ที่เป็นที่ราบสูงในส่วนด้านในของประเทศ,ทางชายฝั่งของทะเลแถบแคริบเบียน,ทางชายฝั่งทะเลที่มียุงอยู่เบาบาง, และพื้นที่ลุ่มใกล้อ่าวฟอนเซก้า ในชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิคของประเทศฮอนดูรัส ประเทศฮอนดูรัสยังมีหมู่เกาะที่อยู่นอกชายฝั่งของประเทศเรียกว่าหมู่เกาะเบย์ (สเปน:อิสลาส เดอ ลา บาเฮีย) ซึ่งมีวัฒนธรรมต่างจากส่วนอื่นๆของประเทศทั้งหมด

วันที่ 15 กันยายน เป็นวันหยุดราชการของประเทศ เพื่อระลึกถึงการประกาศอิสรภาพจากสเปน ในวันนี้จะมีการเฉลิมฉลองกันทั่วประเทศ นักเรียนจากทุกโรงเรียนจะเดินขบวนไปรอบๆเมืองและหมู่บ้าน มีการดีดสีตีกลอง และร้องรำทำเพลงด้วย