อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

อัตราการเกิดปฏิกิริยา (อังกฤษ: reaction rate) ของสารเริ่มต้นหรือผลิตภัณฑ์ในปฏิกิริยาเคมีหนึ่งๆ สามารถนิยามได้โดยพิจารณาความเร็วในการดำเนินไปของปฏิกิริยาเคมี ตัวอย่างเช่น ปฏิกิริยาออกซิเดชันโลหะเหล็ก (การเกิดสนิมเหล็ก) ภายใต้ชั้นบรรยากาศสามารถเกิดขึ้นช้าและอาจใช้เวลาเป็นปี ในขณะที่ปฏิกิริยาการเผาไหม้ของบิวเทนใช้เวลาไม่กี่วินาที

จลนพลศาสตร์เคมีเป็นส่วนหนึ่งของเคมีกายภาพที่ศึกษาถึงอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี พื้นฐานทางด้านจลนพลศาสตร์ถือเป็นส่วนสำคัญในการศึกษาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ในหลายแขนง อาทิเช่น วิศวกรรมเคมี, เอนไซม์วิทยา และวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม

กฎอัตราเป็นการใช้สมการทางคณิตศาสตร์เพื่ออธิบายความสัมพันธ์ของปริมาณของสารต่ออัตราเร็วในการเกิดปฏิกิริยา กฎอัตราจะแตกต่างกันออกไปสำหรับปฏิกิริยาเคมีหนึ่งๆ สมการทั่วไปที่ใช้อธิบายกฎอัตราสำหรับปฏิกิริยา A + B  C ได้แก่

จะเห็นได้ว่าอัตราการเกิดปฏิกิริยาไม่ได้ขึ้นกับสัมประสิทธิ์จำนวนโมลในสมการเคมีแต่อย่างใด ค่า m และ n ที่ใช้ในการคำนวณอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีสำหรับปฏิกิริยาเคมีหนึ่งๆ สามารถหาได้จากการทดลอง