พิกัดภูมิศาสตร์: 20?17?6?N 100?25?0?E? / ?20.28500?N 100.41667?E? / 20.28500; 100.41667 ห้วยทราย (ลาว: ???????) เป็นเมืองเอกของแขวงบ่อแก้ว ในประเทศลาว ประกอบด้วย 88 หมู่บ้าน 14 หมู่บ้านพัฒนา และ 1 บ้านใหญ่ มี 13,086 ครอบครัว ประชากรทั้งหมด 62,223 คน เป็นหญิง 31,500 คน ประชากรในช่วงอายุ 15-40 ปี มี 26,998 คน เป็นหญิง 13,314 คน ตัวเมืองห้วยทรายตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำโขง โดยอีกฝั่งที่อยู่ตรงข้ามกันคือตัวอำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย
ห้วยทรายเป็นเมืองท่องเที่ยวของแขวงบ่อแก้ว ซึ่งสถานที่ท่องเที่ยวจริงๆของแขวงบ่อแก้วที่นักท่องเที่ยวต่างชาติ นิยม คือ กิจกรรมการโหนสลิงผ่านป่า ซึ่งต้องเดินทางไปจากห้วยทรายไปทางหลวงน้ำทาอีก 70 กิโลเมตร
สำหรับตัวเมืองท่าทรายนั้นไม่ค่อยใหญ่นักชาวลาวนิยมมาซื้อหาของฝั่งไทย คนไทยมาลงทุนทำร้านอินเทอร์เน็ต ร้านขายเบียร์ลาว และโรงแรมที่ห้วยทรายหลายที่ ห้วยทรายมีร้านอาหารส่วนใหญ่จะเป็นร้านสำหรับนักท่องเที่ยวต่างชาติ ส่วนร้านที่ชาวห้วยทราย ชาวลาว นิยมกินกันประจำเป็นร้านเฝอ ชาวลาวที่เป็นข้าราชการ ทำงานรัฐวิสาหกิจ จะกินเฝอเป็นอาหารหลักมื้อเช้าและมื้อกลางวัน ส่วนมื้อเย็นส่วนใหญ่จะทำกินกันที่บ้าน
การเดินทางไปเมืองห้วยทรายจากประเทศไทย สามารถทำได้โดย ผ่านด่านพรมแดนที่สะพานมิตรภาพไทย-ลาว 4 (เชียงของ-ห้วยทราย) ตำบลเวียง อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย เป็นจุดกึ่งกลาง ในการเดินทางระหว่าง เวียงจันทน์หาหลวงพระบาง และมีความกว้างที่แคบที่สุดในประเทศลาว ทำให้การเดินทางจากเชียงราย (ประเทศไทย) สู่ประเทศจีนที่ใกล้ที่สุด ตามเส้นทาง R3