หอสมุดประชาชนนิวยอร์ก (อังกฤษ: New York Public Library (NYPL)) คือ หอสมุดสาธารณะในนครนิวยอร์ก ด้วยหนังสือเกือบ 53 ล้านเล่ม หอสมุดแห่งนี้มีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 ของสหรัฐอเมริกา (และอันดับ 3 ของโลก) รองจากหอสมุดรัฐสภา หอสมุดมีการบริหารจัดการอย่างเป็นอิสระ และดำเนินการโดยไม่แสวงหาผลกำไร หอสมุดมีสาขาในเขต (Borough) แมนแฮตตัน, เดอะบร็องซ์ และเกาะสแตเทน โดยมีการเข้าร่วมกับหอสมุดทางวิชาการ (academic libraries) และวิชาชีพ (professional libraries) ในเขตรัฐนิวยอร์ก ส่วนเมืองอื่น ๆ ใน 2 เขตของนครนิวยอร์ก ได้แก่ บรุกลิน และควีนส์ มีการให้บริการโดยหอสมุดสาธารณะบรุกลินส์ และหอสมุดควีนส์ สาขาของหอสมุดประกอบด้วยหอสมุดวิจัย (research libraries) และหอสมุดที่ยืมหนังสือได้ (Lending libraries)
หอสมุดดำเนินงานในศตวรรษที่ 19 และกลายเป็นศูนย์รวมหนังสือจากที่ต่าง ๆ รวมถึงเป็นแหล่งสังคมของผู้รักหนังสือ (bibliophiles) และผู้มั่งคั่ง โดยได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิและชาวอเมริกันที่ร่ำรวยในแต่ละยุคสมัย
อาคารหลักของหอสมุด ตั้งอยู่บนถนนสายที่ 5 (Fifth Avenue) ก่อสร้างระหว่าง ค.ศ. 1897-1911 และเปิดทำการใน ค.ศ. 1911 ตัวอาคารหลักคือ 1 ใน 4 ของหอสมุดวิจัย ห้องที่มีชื่อเสียงคือ ห้องอ่านหนังสือหลักโรส (Rose Main Reading Room : Room 315) มีกว้าง 78 ฟุต (23.8 เมตร) ความยาว 297 ฟุต (90.5 เมตร) ความสูงถึงเพดาน 50 ฟุต (15.8 เมตร)
ห้องโรส ประกอบด้วยแถวตู้หนังสืออ้างอิงนับพันเล่ม ซึ่งเปิดโล่งแต่ละชั้นของระเบียง เหนือขึ้นไปมีหน้าต่างขนาดใหญ่และโคมไฟระย้า ตกแต่งด้วยไม้เนื้อแข็ง โต๊ะ เก้าอี้ และโคมไฟทองเหลือง รวมถึงมีการติดตั้งเครื่องคอมพิวเตอร์ เพื่อค้นหาหนังสือหอสมุด มีอุปกรณ์อำนวยความสะดวกและอินเทอร์เน็ตสำหรับแล็ปท็อป นอกจากนี้ยังมีห้องพิเศษ โดยตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติกับนักประพันธ์และนักวิชาการคนสำคัญ ซึ่งเป็นผู้วิจัยและเขียนหนังสือของหอสมุด แต่ไม่เพียงนักวิชาการเท่านั้น ระหว่างภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ (Great Depression) สมาชิกหอสมุดหลายคนออกจากงานและใช้หอสมุดที่จะปรับปรุงชีวิตของพวกเขา หอสมุดได้รับการประกาศสิ่งสำคัญทางประวัติศาสตร์แห่งชาติ ใน ค.ศ. 1965
