หมู่เกาะญี่ปุ่น (ญี่ปุ่น: ????, นิฮงเรตโต; อังกฤษ: Japanese Archipelago) ตั้งอยู่ตะวันออกสุดของแผ่นเปลือกโลกยูเรเชีย ถัดจากคาบสมุทรเกาหลี และตะวันตกของมหาสมุทรแปซิฟิก เกิดจากการชนกันระหว่างแผ่นเปลือกโลก 4 แผ่น ได้แก่ แผ่นเปลือกโลกแปซิฟิก ยูเรเชีย ฟิลิปปินส์ และอเมริกาเหนือ เมื่อกว่า 25 ล้านปีก่อน เป็นที่ตั้งของประเทศญี่ปุ่นในปัจจุบัน ด้วยจำนวนเกาะกว่า 7,000 เกาะ โดยมีเกาะหลัก ๆ ได้แก่ เกาะฮกไกโด เกาะฮนชู เกาะชิโกะกุ และเกาะคีวชู
ซึ่งสภาพอากาศของเกาะญี่ปุ่นในตอนบน จะมีสภาพอากาศแบบป่าสนกึ่งขั้วโลก มีหิมะตกหนาทับถมกันหลายนิ้วในช่วงฤดูหนาว แต่ทว่าในตอนใต้ เช่น เกา่ะอิริโอะโมะเตะ มีสภาพอากาศที่อบอุ่นกว่าคล้ายป่าฝนเขตร้อน มีป่าโกงกาง ขณะที่ตอนกลางของเกาะฮนชูก็มีป่าแบบป่าดิบ อันเป็นผืนป่าดิบแห่งเดียวของโลกที่ตั้งอยู่ ณ เส้นรุ้งที่มีศูนย์กลางอยู่ที่ 36 องศาเหนือ ในขณะที่พื้นที่ ๆ อื่น ๆ ของโลกที่ตั้งอยู่ ณ เส้นรุ้งพิกัดเดียวกันกลับไม่มี ทั้งนี้เป็นผลมาจากสภาพอากาศที่เกิดจากกระแสน้ำอุ่น 2 กระแสหลักรอบเกาะญี่ปุ่น คือ กระแสน้ำอุ่นกุโรชิโว และกระแสน้ำโอยาชิโว
