สถาบันการบินพลเรือน (Civil Aviation Training Center) เดิมชื่อ "ศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทย" เป็นหน่วยงานประเภทรัฐวิสาหกิจ สังกัดกระทรวงคมนาคม โดยมีหน้าที่ในการอบรมและผลิตบุคลากรด้านการบินทั้งระดับภายในประเทศและระหว่างประเทศ ตามมาตรฐานระดับสากลที่องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization : ICAO) กำหนดไว้
โดยตำแหน่งหัวหน้าสถานศึกษาเรียกว่า "ผู้ว่าการสถาบันการบินพลเรือน" ในปัจจุบัน คือ นาวาอากาศเอก จิรพล เกื้อด้วง
ผู้ที่สำเร็จการศึกษาจะมีความรู้ความสามารถในการเข้าไปปฏิบัติงานในหน่วยงานด้านการบินทั้งภาครัฐและภาคเอกชน ในตำแหน่งงานต่าง ๆ เช่น นักบิน ช่างซ่อมบำรุงอากาศยาน เจ้าหน้าที่ควบคุมการจราจรทางอากาศ เจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏบัติการในท่าอากาศยาน เป็นต้น
สถาบันการบินพลเรือนก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2504 ภายใต้โครงการความร่วมมือระหว่างกองทุนพิเศษสหประชาชาติ (United Nations Special Fund :UNSF) องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization : ICAO) และรัฐบาลไทย โดยใช้ชื่อว่า ศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทย มีองค์การการบินพลเรือนระหว่าประเทศเป็นผู้ดำเนินการ ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากิจการด้านบินในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกให้เจริญรุดหน้าทันกับภูมิภาคอื่น ๆ
ในปี พ.ศ. 2509 เมื่อหมดระยะเวลาของโครงการ (5ปี พ.ศ. 2504-2508) รัฐบาลไทยได้รับมอบศูนย์ฝึการบินพลเรือนในประเทศไทยมาดำเนินการในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2509 โดยให้มีฐานะเป็นสถานฝึกอบรมโดยมีกรมการบินพาณิชย์ (กรมการบินพลเรือน ในปัจจุบัน) เป็นผู้รับผิดชอบ
ในปี พ.ศ. 2530 รัฐบาลได้มีพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการกรมการบินพาณิชย์ใหม่ โดยได้จัดตั้งศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทยให้มีฐานะเป็นหน่วยงานระดับกอง ในกรมการบินพาณิชย์ กระทรวงคมนาคม
ในปี พ.ศ. 2535 รัฐบาลได้ตราพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสถาบันการบินพลเรือน แปรสภาพศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทย เป็น สถาบันการบินพลเรือน รัฐวิสาหกิจ สังกัดกระทรวงคมนาคม
ในปี พ.ศ. 2536 สถาบันการบินพลเรือน ได้รับโอนกิจการศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทยของกรมการบินพาณิชย์มาดำเนินการ เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2536 และได้รับทุนประเดิมตามพระราชกฤษฎีกาการจัดตั้งสถาบันการบินพลเรือน โดยได้รับจาก บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) จำนวน 100,000,000 บาท บริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด จำนวน 25,000,000 บาท และการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย (บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) ในปัจจุบัน) จำนวน 25,000,000 บาท เป็นเงินจำนวนทั้งสิ้น 150,000,000 บาท
เป็นหน่วยงานที่ขึ้นตรงต่อผู้ว่าการ โดยมีผู้อำนวยการสำนักผู้ว่าการเป็นหัวหน้าหน่วยงาน ประกอบด้วยส่วนงานทั้งสิ้น 7 แผนก ดังต่อไปนี้
เป็นหน่วยงานภายใต้การกำกับดูแลของรองผู้ว่าการฝ่ายบริหาร ประกอบด้วยส่วนงานทั้งสิ้น 3 สำนัก ดังนี้
เป็นหน่วยงานภายใต้การกำกับดูแลของรองผู้ว่าการฝ่ายวิชาการ มีหน้าที่ทำการฝึก อบรม หลักสูตรภาคพื้นและหลักสูตรฝึกอบรมทุกหลักสูตร โดยแบ่งความรับผิดชอบตามกองวิชาต่าง ๆ ประกอบด้วยส่วนงานทั้งสิ้น 1 สำนัก และ 5 กองวิชา ดังนี้
ตั้งอยู่ที่ท่าอากาศยานหัวหิน (ชื่อเดิม สนามบินบ่อฝ้าย) อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นหน่วยงานที่ขึ้นตรงต่อผู้ว่าการ มีหน้าที่ทำการฝึก อบรม หลักสูตรภาคอากาศทุกหลักสูตร โดยมีผู้อำนวยการศูนย์ฝึกการบินเป็นหัวหน้าหน่วยงาน ประกอบด้วยส่วนงานทั้งสิ้น 2 กอง ดังนี้
ตั้งแต่เริ่มก่อตั้งจนถึงปัจจุบัน สถาบันการบินพลเรือนมี ผู้อำนวยการ ผู้ว่าการ รักษาการผู้อำนวยการ และ รักษาการผู้ว่าการ มาแล้ว 24 ท่าน ดังรายนามต่อไปนี้
