ลัทธิฮหว่าหาว

ลัทธิฮหว่าหาว (เวียดนาม: ??o H?a H?o, อักษรจื๋อโนม: ???; จีน: ??, H? H?o) เป็นลัทธิที่แตกแขนงมาจากศาสนาพุทธเมื่อครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2482 ผู้ก่อตั้งคือ ฮหวิ่ญ ฟู้ โส ซึ่งเป็นชาวบ้านในหมู่บ้านฮหว่าหาวในเวียดนามใต้ ใกล้ชายแดนกัมพูชา โสสร้างศรัทธาด้วยความสามารถในการรักษาโรค เขาถูกฝรั่งเศสจับขังและส่งตัวไปลาว แต่เมื่อญี่ปุ่นเข้ามาในอินโดจีน ญี่ปุ่นได้ให้โสกลับมายังเวียดนาม ในสงครามอินโดจีนครั้งที่ 1 สาวกลัทธินี้เข้าร่วมกับฝ่ายฝรั่งเศสทำให้มีความขัดแย้งกับเวียดมิญและกลุ่มลัทธิกาวด่ายที่ต่อต้านฝรั่งเศส และเกิดการปะทะกับเวียดมิญเมื่อ 9 กันยายน พ.ศ. 2488 ผลปรากฏว่าเวียดมิญนี้ได้สังหารหมู่สมาชิกลัทธินี้ไปหลายร้อยคน กว่าที่กองทหารฝรั่งเศสจะมาช่วย โส ผู้นำลัทธินี้ถูกจับและถูกสังหารเมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. 2490 หลังจากการแบ่งแยกเวียดนาม สาวกลัทธินี้ได้เข้าร่วมในการต่อต้านรัฐบาลโง ดิ่ญ เสี่ยม แต่ถูกปราบปรามจนอ่อนกำลังลงในที่สุด