เครื่องยนต์ฮอนด้า เป็นเครื่องยนต์สำหรับรถยนต์ที่ผลิตโดย บริษัท ฮอนด้ามอเตอร์ แห่งประเทศญี่ปุ่น
VTEC (Variable valve Timing and lift Electronic Control) เป็นชื่อเรียกการควบคุมกลไกการเปิดและปิดลิ้นไอดีและไอเสียเครื่องยนต์ของฮอนด้าด้วยระบบอิเล็คทรอนิกส์ ประกอบด้วย
เครื่อง VTEC ตระกูล H22A ที่วางทั้ง ACCORD CD6 และ PRELUDE BB4 ที่มีการเปลี่ยนโฉมกันใหม่ในปี 1996 - 1997 และในPRELUDE BB6 รุ่นใหม่ปี 1998 จะเป็นเครื่องยนต์ H22A รุ่น 220 แรงม้า กับรุ่น 200 แรงม้า
VTEC = Variable value Timing and value lift Electronic Control system แปลว่า ระบบควบคุมการเปลี่ยนแปลงองศาเปิดและปิดด้วยอิเล็กทร อนิกส์
เป็นการนำเอาComputerที่นอกจากจะควบคุมการจ่ายน้ำมัน และระบบจุด ระเบิดแล้วยังนำมาควบคุมการเปลี่ยนแปลงองศาการเปิดและปิด ของลิ้นไอดีและไอเสียที่ความเร็วรอบของเครื่องยนต์ที่แตกต่างกัน ระหว่างความเร็วรอบต่ำและสูง ทำให้สามารถเพิ่มกำลังของเครื่องยนต์ได้ เนื่องจากการควบคุมการประจุไอดีและองศาการจุดระเบิดของเครื่องย นต์ โดยใช้ระบบMechanicที่มีอยู่ในตัวเครื่องโดยComputerจะควบคุมกลไกการทำงานของกระเดื่องลิ้น
เครื่อง VTEC มีจำหน่ายตั้งแต่ปี 1989 ในรุ่น Civic EF9 , CR-X EF2 , INTEGRA DA6,8 เป็นเครื่อง B16A รุ่นแรก (vtecเล็ก) 160PS หลังจากนั้นได้ปรับปรุงเพิ่มสมรรถนะของเครื่องใหม่ เพิ่มแรงม้าและแรงบิด กลายเป็นเครื่อง B16A VTEC ใหญ่ 170PS จะอยู่ในบอดี้ Civic SIR EG9 (ซีวิค3ประตู) , SIR II EG6 (รุ่น4ประตู) , CR-X SIR EG2 (Delsol) ต่อมาได้ปรับปรุงบอดี้กลายเป็นรุ่น EK (ซีวิคตาโต) เครื่องยนต์ยังคงเป็น B16A VTECใหญ่ ปรับปรุงรายละเอียดเล็กน้อย และยังมี version พิเศษเป็น Civic Type R โดยนำรุ่นตาโต3ประตูมาแต่งเติมทั้งภายในและภายนอก ใช้เครื่องยนต์ตัวใหม่ B16B 185PS เป็นเครื่องที่ออกแบบมาเป็นพิเศษสำหรับรุ่นนี้โดยเฉพาะ มีการปรับปรุงแรงบิดและแรงม้าให้มากขึ้นกว่าเดิม
1 LOST MOTION ASSEMBLY (กลไกดันกระเดื่องกดลิ้นตัวกลาง) ทำหน้าที่เป็นสปริงดันให้กระเดื่องกดลิ้นตัวกลางเลื่อนกลับในตำแหน่งเดิม มีหน้าที่เป็นตัวช่วยlockกระเดื่อง
2 HYDRAULIC PRESSURE CONTROL (กลไกควบคุมแรงดันไฮโดรลิก) ECUจะควบคุมการทำงานของ Solinoid & Pressure switch เมื่อถึงรอบที่กำหนด (5700rpm standard) ECU จะส่งสัญญาณ Pulse ไปสั่งให้ Solinoid ทำงาน แรงดันน้ำมันจะดันลูกสูบภายใน Rocker Arm เอาชนะแรงดัน Spring ที่ดันลูกสูบไว้ ทำให้ชุดกระเดื่องทำงาน (B16Aปี96 , B18Cปี96,98 และรุ่นใหม่ๆจะไม่มี Pressure Switch)
ECU จะมีหน้าที่รับ factor ต่างๆจากเครื่อง - Engine Speed - Engine Load - Vehicle Speed - Water Temperature ทำการประมวลผลและสั่งการไปที่เครื่องยนต์ เพื่อทำให้เครื่องทำงานเป็นปกติเหมาะสมกับการทำงานใน ขณะนั้น
แรงดันน้ำมันเครื่อง จะทำงานอยู่ที่ 0.7-4.0 BAR ขึ้นกับความเร็วของรอบเครื่อง เพื่อทำให้ระบบVTECทำงานโดยผ่าน Solinoid
เครื่องยนต์ B16A ตัวนี้นั้นเป็น VTEC DOHC รุ่นแรกใน CIVIC จะสังเกตได้ว่าเป็นเครื่องที่เรียกกันติดปากว่า VTEC เล็ก โดยดูตัวอักษร VTEC จะเล็กกว่า DOHC อยู่บนฝาครอบวาล์ว จากนั้นมการเปลี่ยนโฉมเป็นรุ่นฮิต 3 ประตู ก็ปรับปรุงสมรรถนะมากขึ้น เพิ่มแรงบิด แรงม้า เป็น B 16 A VTEC ใหญ่ (ตัว VTEC ใหญ่กว่า DOHC) ต่อมาเปลี่ยนเป็นรุ่นตาโต ก็ยังเป็นเครื่องตัวเดิมอยู่ จากนั้นทำ 3 ประตูตาโตออกมาก็เปลี่ยนเป็นเครื่อง B16B ตัวแรง แต่งพิเศษ
ทีนี้เป็นเครื่องที่ใหญ่ขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง ซึ่งเจ้าตัว B18C นี้จะอยู่ใน INTREGA รหัส DC2 (DC1 เป็นเครื่องZC 1600CC) จะเป็นทั้งตัว ธรรมดา และ Type R ด้วย โดยตัวหลังจะปรับปรุงทั้ง แรงม้า แรงบิด เพิ่มกำลังอัดและเปลี่ยนโปรแกรมควบคุมใหม่ ให้เพิ่มมากขึ้น จนได้แรงม้า 200 ตัว
เครื่อง VTEC ตระกูล H22A ที่วางทั้ง ACCORD CD6 และ PRELUDE BB4 ที่มีการเปลี่ยนโฉมกันใหม่ในปี 1996 - 1997 และในPRELUDE BB6 รุ่นใหม่ปี98จะเป็นเครื่องยนต์ H22A รุ่น 220 แรงม้า กับรุ่น 200 แรงม้า
โดยอาศัยตัวอักษร VTEC ที่มีขนาดเล็กอยู่ใต้ตัวอักษร DOHC ที่มีขนาดใหญ่กว่า รางหัวฉีดเข้าเครื่องจะมีลักษณะทรงกลมขนาดใหญ่ ถัดจากรางหัวฉีดจะเห็นท่อไอดีเขียนคำว่า PGM-FI ตัวนูน คลัตช์เป็นแบบสาย ที่เกียร์จะไม่มีปั๊มคลัตช์ เลขเครื่องเริ่มตั้งแต่ 1000000 ขึ้นไป ตัวเลขจะมีหลัก ผลิตตั้งแต่ปี 1990 ถึง 1991
ตัวอักษร VTEC จะมีขนาดใหญ่หว่า ตัวอักษร DOHC รางหัวฉีดเป็นแบบแบน และไม่มีอักษรใดๆบนท่อไอดี แต่จะเป็นเปลายขวางแทน ระบบคลัตช์เป็นแบบน้ำมัน ที่เกียร์จะมีปั๊มคลัตช์อยู่ เลขเครื่องยนต์ 7 หลัก สองหลักแรกเริ่มตั้งแต่ 54 ถึง 57 ส่วนปีใหม่กับปีเก่าของเครื่องตัวนี้ดูจาก Vacuum เซ็นเซอร์ ถ้าเซ็นเซอร์แยกออกมาจากเครื่องจะมีเลขเครื่องตั้งแต่54-55 หรือปี 1992-1993 แต่ถ้าเป็นตัวเซ็นเซอร์อยู่บนลิ้นปีกผีเสื้อ จะมีเลขเครื่องตั้งแต่ 56-57 หรือปี 1993-1994 และเครื่องยนต์ที่มีเลขตั้งแต่ 56 ขึ้นไปจะมี Limited Slip มาให้ด้วย B16A-170ม้า body ตาโตเลขเริ่มต้นที่ 58 - 63 เป็น ปี 96-2000 จะเป็นกล่องยาว(E CU)
ฝาครอบวาล์วจะเป็นสีแดงเด่นชัด รางหัวฉีดเป็นแบบกลมเหมือน VTEC เล็ก แต่จะมีขนาดลิ้นปีกผีเสื้อที่ใหญ่ขึ้น เลขเครื่องเริ่มตั้งแต่ 1 ขึ้นไปหรือปี 1997 ขึ้นไป ในปีใหม่กว่านี้จะมีขนาดของปั๊มช่วยผ่อนแรงพวงมาลัยที่เล็กลงด้วย
ลักษณะของท่อไอดีจะเปลี่ยนเป็นแบบคว่ำลงรางหัวฉีดเป็นแบบกลม Vacuum จะอยู่บนตัวเรือนลิ้นปีกผีเสื้อ เลขเครื่องจะเริ่มตั้งแต่ 10 ขึ้นไป ผลิตปี 1992 เลขเครื่อง 11 ผลิตปี 1993 เลขเครื่อง 12 ผลิตปี 1994-1997 ในปีที่มีเลขเครื่อง 10-12 กล่องควบคุมจะสั้น ส่วนตั้งแต่เลขเครื่อง 12 กล่องควบคุมจะยาว และขนาดปั๊มพาวเวอร์ที่เล็กลง เครื่องตั้งแต่ปี 1995 จะมี Limited Slip มาให้ด้วย
ลักษณะเด่นของ Type-R คือฝาครอบวาล์วจะมีสีแดงเด่น ท่อไอดีจะเหมือนกับ B16A แต่จะใหญ่กว่า มีรางหัวฉีดกลมขนาดใหญ่ ฝาครอบสายหัวเทียน 98เป็นลายcevlar 96 เป็นสีเงินธรรมดา ปั๊มพาวเวอร์เล็กแต่สายน้ำมันพาวเวอร์จะใหญ่ เลขเครื่อง 19 ผลิตปี 1996 เลขเครื่อง 20 ผลิตปี 1997 เลขเรื่อง 21 ผลิตปี 1998 ขึ้นไป และอยู่ในรุ่น INTEGRA ที่มีดุมล้อ 5 รู 98ท่อร่วมไอเสียจะเป็นท่อแยก(เฮดเดอร์จากโรงงาน) 96จะเป็นท่อไอเสียแบบปกติทั่วไป
เป็นเครื่องที่มีขนาดใหญ่ ถ้ามีแรงม้า 200 เลขเครื่อง 10 ผลิตปี 1991-1992 เลขเครื่อง 11 ผลิตปี 1993-1994 เลขเครื่อง 20 ขึ้นไปผลิตปี 1995-1996 ส่วนที่อยู่ใน PRELUDE ตัว 200 แรงม้า จะผลิตปี 1997 ขึ้นไปมีดุมล้อ 5 รู ส่วนเครื่องที่มีแรงม้า 220 จะมีฝาครอบวาล์วเป็นสีแดง อยู่ใน PRELUDE ตัว Type-S ตั้งแต่ปี 1997 เลขเครื่องตั้งแต่ 40 ขึ้นไป ดุมล้อเป็นแบบ 5 รู ในตัว ACCORD ตัว 190 แรงม้า ตัวนี้ VTEC จะเปิดเร็วกว่าในตัว PRELUDE ผลิตปี 1992-1997
ส่วนเรื่องเกียร์ LSD นั้นจะเป็น option สำหรับเครื่อง B16A ตั้งแต่เลขเครื่อง56xxxxxเป็นต้นไป ส่วน B18C จะเริ่มที่101xxxx แต่ถ้าเป็นเครื่องฝาแดงแล้วจะมี LSD ให้ทุกเครื่อง เกียร์ LSD
เครื่อง B16A เลขเครื่องตั้งแต่ 5700000 ขึ้นไปจะไม่มีปลั๊กเขียวเซ็นเซอร์ใต้ โซลินอยด์ วีเทค อยู่ใกล้จานจ่าย เป็นตัวกลมๆ ถ้าเป็น B18C ฝาดำถ้าเป็นตัว 180 แรงม้าก็จะไม่มีปลั๊กเขียวนี้เช่นกัน ส่วนเครื่องฝาแดงทั้งหมดจะไม่มีปลั๊กเขียวตัวนี้ แต่ถ้าเป็นฝาแดงรุ่นเฉพาะสหรัฐอเมริกาจะมีปลั๊กตัวนี้
เครื่อง B16A เลข 5800000 ในรุ่นตาโตจะมีเซนเซอร์วัดปริมาณอากาศอยู่ที่ท่อยาง ก่อนเข้าไอดี และก็ไม่มีตัวเซ็นเซอร์ตรงเขาไอดีช่วงท่อ1และ2จะเป็น รอยอุดธรรมดา แต่ถ้าเป็นตัวก่อนหน้านี้ที่อยู่ในบอดี EG ทั้งหมดหรือ CRX จะมีเซ็นเซอร์อยู่ตรงเขาไอดีเท่านั้น ไม่มีตรงท่อยางก่อนเข้าคอไอดี
เครื่อง B18Cฝาดำ ถ้าเป็นตัว 180 แรงม้า ตรงคอไอดีจะมีตุ่ม 2 เม็ดแต่มันก็ไม่ได้มีผลเกี่ยวกับเครื่องมันดูเป็นรุ่ นใหม่มากกว่า ก็เช่นเดียวกับเสื้อเกียร์ถ้าเป็น 180 แรงม้า และ B16A ของบอดี้ตาโตขึ้นไปจนกระทั่งฝาแดงจะมีรูอยู่ 2 รูอยู่ด้านหน้าไกล้ ๆ เลขเครื่อง เครื่องฝาแดง เหล็กยึดไดร์ชาร์ตดูเหมือนจะเป็นสนิมแต่เขาจงใจทำมา แต่ถ้าเป็นพวก B16 หรือ B18 จะเป็นเหล็กพ่นสีดำ
ปีที่ผลิตของเครื่อง ก็จะดูได้ที่ฝาสูบด้านหน้าไกล้ ๆ คอไอเสีย อาจจะมองยากสักหน่อยเพราะมีเหล็กกันความร้อนของท่อบั งอยู่ โดยจะยึดเอาเลข3ตัวจากซ้ายเป็นหลัก จะบอกเป็น ปี-เดือน-วัน ในการผลิต เครื่อง เช่น 7-04-15 หมายถึง ผลิตปี97 เดือน4 วันที่15
อ่านบทความฉบับสมบูรณ์ได้ที่ http://th.wikipedia.org/wiki/รายชื่อเครื่องยนต์ฮอนด้า