มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย

มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย (อังกฤษ: Chiang Rai Rajabhat University) เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐ ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านดู่ อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย เริ่มก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2512 ในนามชื่อ "โรงเรียนฝึกหัดครูประกาศนียบัตรวิชาการศึกษา วิทยาเขตจังหวัดเชียงราย" จนกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2516 เปลี่ยนมาเป็น "วิทยาลัยครูเชียงราย"

ในวันที่ 12 กันยายน ปี พ.ศ. 2512 ทางจังหวัดเชียงรายได้เสนอเรื่องการจัดตั้ง "โรงเรียนฝึกหัดครูประกาศนียบัตรวิชาการศึกษา วิทยาเขตจังหวัดเชียงราย" เป็นครั้งแรก รองลำดับถัดมาเป็นอันดับ 3 ของภาคเหนือตอนบน ต่อจากโรงเรียนฝึกหัดครูประกาศนียบัตรวิชาการศึกษาจังหวัดเชียงใหม่ และโรงเรียนฝึกหัดครูประกาศนียบัตรวิชาการศึกษาจังหวัดอุตรดิตถ์ ต่ออธิการบดี กรมการฝึกหัดครู โดยเสนอใช้พื้นที่บริเวณอ่างเก็บน้ำหนองบัว ตำบลบ้านดู่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย เป็นสถานที่ตั้งสำหรับการก่อสร้างโรงเรียนฝึกหัดครู ซึ่งในครั้งแรกได้ฝากนักศึกษาวิชาชีพครูรุ่นแรกของจังหวัดเชียงราย ไปเรียนรวมกับนักศึกษาวิชาชีพครูของวิทยาลัยครูเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ และวิทยาลัยครูอุตรดิตถ์ จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยใช้หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาการศึกษาเหมือนกัน เป็นระยะเวลา 3 ปี เพราะว่า ยังขาดความพร้อมในเรื่องของอาคารและสถานที่ในการเรียนการสอน

ในวันที่ 15 มิถุนายน ปี พ.ศ. 2515 นายสาโรช บัวศรี อธิการบดีกรมการฝึกหัดครูขณะนั้น ได้มีหนังสือแจ้งไปถึงท่านผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย ว่ากรมการฝึกหัดครู เห็นสมควรให้จัดตั้ง สถานที่เรียนฝึกหัดครู ตามเสนอและรออนุมัติงบประมาณประจำปี พ.ศ. 2516

ในวันที่ 29 กันยายน ปี พ.ศ. 2516 คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้สถาปนา "วิทยาลัยครูเชียงราย" ขึ้น จากเดิมเคยเป็น "โรงเรียนฝึกหัดครูระดับประกาศนียบัตรวิชาการศึกษา วิทยาเขตจังหวัดเชียงราย" เมื่อปี พ.ศ. 2512 เพื่อทำหน้าที่ผลิตครูสนองความต้องการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนครูในขณะนั้น โดยหน่วยงานผลิตครูคณะครุศาสตร์ในระยะแรก มีสถานภาพเป็น ภาควิชาการศึกษา ดำเนินการผลิตครู ในระดับประกาศนียบัตรวิชาการศึกษา ตั้งแต่ ป.กศ.ต้น จนถึง ป.กศ.สูง โดยรับนักศึกษาที่เรียนจบจากระดับชั้น ม.ศ.3 , ม.ศ.5 จากโรงเรียนมัธยมขยายโอกาสในเขตพื้นที่จังหวัดเชียงราย พะเยา น่าน ลำปาง และพื้นที่บางส่วนของจังหวัดเชียงใหม่ และจังหวัดแพร่ ตามลำดับ รวมผู้ที่สอบไล่ได้ชุดครูประโยคพิเศษประถม (ป.ป.) และสอบไล่ชุดครูประโยคพิเศษมัธยม (พ.ม.) มาเรียนต่อระดับประกาศนียบัตรวิชาการศึกษาขั้นสูง และในปีเดียวกัน ได้แต่งตั้งให้นายบัณฑิต วงษ์แก้ว จากวิทยาลัยครูมหาสารคาม มาดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการวิทยาลัยครูเชียงราย เป็นคนแรกที่ได้เปิดหลักสูตรอบรมเพื่อการศึกษาวิชาชีพครูระยะสั้นในดือนเมษายน (ปิดเทอมภาคฤดูร้อน) ให้แก่ข้าราชการครู (อ.ศ.ร.) ในพื้นที่จังหวัดเชียงราย และพื้นที่ใกล้เคียง ประมาณ 1,500 คน เป็นครั้งแรก

ต่อมาในวันที่ 2 มีนาคม ปีพ.ศ. 2520 ได้มีพระราชกฤษฎีกาประกาศยกฐานะภาควิชาการศึกษาเป็นคณะวิชาครุศาสตร์ วิทยาลัยครูเชียงราย ให้เป็นสถานบันการศึกษาและวิจัย สามารถเปิดทำการสอนได้ถึง ระดับอุดมศึกษา โดยได้เปิดหลักสูตรปริญญาตรีครุศาสตรบัณฑิต (ค.บ.) สาขาวิชาการศึกษา แขนงวิชาเอกภาษาไทย สังคมศึกษา คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ภาษาอังกฤษ ดนตรีศึกษา พลศึกษา การประถมศึกษา และจิตวิทยาการแนะแนว ทั้งหมดประมาณ 9 สาขาวิชาเอก

เมื่อ ปี พ.ศ. 2521 ทำการเปิดสอนหลักสูตรปริญญาตรีสำหรับผู้ประกอบวิชาชีพครู จะถึงประมาณ ปี พ.ศ. 2537 วิทยาลัยครู ได้รับการยกฐานะเป็นสถาบันราชภัฏ สถาบันอุดมศึกษา ของท้องถิ่นทำหน้าที่ในการผลิตบัณฑิตสาขาต่างๆ มีโครงการเปิดสอนระดับบัณฑิตศึกษาโดยประสานความร่วมมือกับ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผลิตนักศึกษาระดับปริญญาโท สาขาการบริหารการศึกษา โดยใช้หลักสูตรของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผลิตมหาบัณฑิตสาขาการบริหารการศึกษารวมจำนวน 5 รุ่น

ในปี พ.ศ. 2528 วิทยาลัยครูเชียงราย ได้แบ่งส่วนราชการในวิทยาลัยครู ให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติวิทยาลัยครู พ.ศ. 2518 ให้เกิดภาระกิจอื่นๆ เพื่อรองรับความเจริญต่อไปในอนาคต โดยแก้ไขเพิ่มเติมในปี พ.ศ. 2527 โดยแบ่งหน่วยงานส่วนราชการ ดังต่อไปนี้

ในขณะเดียวกัน วิทยาลัยครูเชียงราย ก็ได้ให้ความร่วมมือกับวิทยาลัยครูลำปาง โดยอาศัยความร่วมมือในการประสาน การดำเนินงาน ร่วมกับวิทยาลัยครูอื่น ๆ โดยรวมกัน เป็นกลุ่มวิทยาลัยครูล้านนา (กล่มวิทยาลัยครูภาคเหนือตอนบน) ดังนี้

ซึ่งได้เป็นกลุ่มวิทยาลัยครูภาคเหนือตอนบนได้พัฒนาเป็น"สหวิทยาลัยล้านนา"ตามข้อบังคับของสภาการฝึกหัดครูว่าด้วยกลุ่มวิทยาลัยครู พ.ศ. 2528 และในสมัยนั้น วิทยาลัยครูลำปางได้รับเลือกให้เป็นที่ตั้งสำนักงานคณะกรรมการสหวิทยาลัยล้านนา รวมทั้งวิทยาลัยครูเชียงราย ก็ได้รับเป็นคณะกรรมการตัวแทนกลุ่มครูเชียงราย พะเยา และน่าน อีกด้วย

วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2535 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานชื่อสถาบันว่า"สถาบันราชภัฏ" จากวิทยาลัยครูเดิมเพื่อให้สอดคล้อง กับความหลากหลายการผลิต บัณฑิตของสถาบันโดยให้สถาบันราชภัฏเชียงราย เป็นส่วนราชการในสำนักงานสภา สถาบันราชภัฏสังกัดกระทรวงศึกษาธิการและให้ สำนักงานสภาสถาบันราชภัฏ เป็นนิติบุคคล มีฐานะเทียบเท่ากรมในกระทรวงศึกษาธิการมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ วันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2538 โดยมีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯแต่งตั้งให้ ผศ.สุเทพ พงษ์ศรีวัฒน์ ดำรงตำแหน่งอธิการบดีคนแรกของสถาบันราชภัฏเชียงราย ตั้งแต่ วันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2538

ปี พ.ศ. 2542 คณะครุศาสตร์ ได้พัฒนาหลักสูตรระดับปริญญาโทหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต (ค.ม.) สาขาการบริการการศึกษาของสถาบันราชภัฏเชียงรายเป็นครั้งแรก

ปี พ.ศ. 2543 ได้เปิดสอนหลักสูตรปริญญาโทครุศาสตรมหาบัณฑิต (ค.ม.) สาขาหลักสูตรและการสอน สำหรับผู้ที่เป็นครูอยู่แล้ว และผู้จบสาขาอื่นๆ แล้วต้องการที่จะเป็นครู

ปี พ.ศ. 2544 ได้เปิดสอนหลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิต สาขาวิชาชีพครู (ป.วค.) เพิ่มขึ้นอีก 1 หลักสูตร เพื่อรองรับนักศึกษาที่จบปริญญาสาขาอื่นๆ ที่ไม่ใช่ครู แล้วต้องการเป็นครู

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมลงพระปรมาภิไธย ใน "พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฏ พ.ศ. 2547" เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2547 อันมีผลให้ "สถาบันราชภัฏ" เปลี่ยนชื่อเป็น "มหาวิทยาลัยราชภัฏ" และมีสถานภาพเป็นนิติบุคคลโดยสมบูรณ์ ยังความปลาบปลื้มยินดีแก่ชาวราชภัฏทุกคน

และในวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2547 "พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฏ พ.ศ. 2547" ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ดังนั้นชาวราชภัฏทั้ง 41 แห่ง จึงร่วมใจพิธีถวายราชสดุดี เฉลิมฉลองนาม "มหาวิทยาลัยราชภัฏ" พร้อมกัน รวมทั้ง "มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย" อีกด้วย ในวันอังคารที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2547 เวลา 09.09 น. พร้อมกันทั่วประเทศ

ปี พ.ศ. 2547 ได้เปิดสอนหลักสูตรปริญญาโทครุศาสตรมหาบัณฑิต (ค.ม.) อีก 2 สาขา คือ สาขาการประเมินผลและวิจัยการศึกษา และสาขาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา

พิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงรายจัดขึ้นเป็นประจำทุกปีในช่วงประมาณเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินมาปฏิบัติพระราชกรณียกิจแทนพระองค์ในการพระราชทานปริญญาบัตร แก่บัณฑิตแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย จากทุกวิทยาเขต ณ หอประชุมทีปังกรรัศมีโชติ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

ปัจจุบันอธิการบดีแห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย คนปัจจุบันคือ ผศ.ดร.ทศพล อารีนิจ และยังรวมทั้งได้ปรับปรุงหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต หลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู หลักสูตรปริญญาสาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาในคณะและสาขาอื่นๆ ให้มีความพร้อมและทันสมัยมากขึ้นตามลำดับ เพื่อรองรับความเป็นสากลอย่างมีคุณภาพของบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงรายก้าวสู่ประชาคมอาเซียนอย่างมั่นคงเหมือนมหาวิทยาลัยราชภัฏอื่นๆ ทั่วประเทศไทย

แสดงถึงพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จอย่างชัดเจน ในประเด็นการปรับแผนการศึกษา ของชาติที่เด่นชัดโดยพัฒนาจากระบบบ้านวัดวังและโรงเรียนโดยเฉพาะเมื่อโปรดเกล้าฯให้มีการจัดตั้งโรงเรียนฝึกหัดอาจารย์ขึ้นเป็นครั้งแรก ทรงใช้กระบวนการทางปัญญาแก้ปัญหา ระบบการพัฒนาประเทศตัวอักษรจึงเป็นประเด็นสำคัญ ในการจัดวางรูปแบบ ดังนั้นตัวอักษรใหญ่ในราชภัฏ สัญลักษณ์จึงมีโครงสร้างใกล้เคียงระบบสากล คือใช้อักษรโรมันแบบ Gothicหรืออักษรอังกฤษแบบ Old English และอักษรขอมเป็นแนวทางในการพัฒนา รูปแบบตัวอักษรให้สามารถแทนค่าความรู้สึก ในการสื่อสารร่วมสมัย และแสดงความสูงส่งแห่งสถาบันพระมหากษัตริย์

มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย เป็นผู้ดูแลสวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ เชียงรายที่ตั้งอยู่ด้านในของวิทยาเขตอีกด้วย

ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2548 ใช้สถานที่ของโรงเรียนจอมทอง ในการเปิดการเรียนการสอน ใช้หลักสูตรของทางมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย ปัจจุบันเปิดสาขารัฐประศาสนศาสตร์ (การปกครองท้องถิ่น) และอื่น ๆ โดยมีการเรียนการสอนในวันเสาร์และวันอาทิตย์