มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา (อังกฤษ: Suan Sunandha Rajabhat University) เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐ ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่วังสวนสุนันทา อันเคยเป็นเขตพระราชฐานของพระราชวังดุสิตในรัชกาลที่ 5 มาก่อน นักเรียนและนักศึกษามหาวิทยาราชภัฏสวนสุนันทาทุกคนจะใช้คำแทนตัวเอง ว่า "ลูกพระนาง" ซึ่งพระนางในที่นี้ หมายถึง สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่พร
มหาวิทยาลัยแห่งนี้มีรากฐานมาจากการสถาปนา "โรงเรียนสวนสุนันทาวิทยาลัยมื่เอวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2480 เปิดสอน ประกาศนียบัตรประโยคครูประถม (ป.ป.) ต่อมาจึงได้ยกฐานะขึ้นเป็นวิทยาลัยครูสวนสุนันทา" ในปี พ.ศ. 2518 ตามพระราชบัญญัติวิทยาลัยครู พ.ศ. 2518 เปิดสอนถึงระดับปริญญาตรี หลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต
ในปี พ.ศ. 2535 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนาม "สถาบันราชภัฏ" เป็นชื่อสถาบันการศึกษาในสังกัดกรมการฝึกหัดครูกระทรวงศึกษาธิการ ทั้งยังได้พระราชทานตราพระราชลัญจกรประจำพระองค์ให้เป็นตราสัญลักษณ์ประจำสวสาสถาบันราชภัฏ และเมื่อได้ประกาศใช้พระราชบัญญัติสถาบันราชภัฏ เมื่อวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2538 วิทยาลัยครูสวนสุนันทาจึงมีชื่อเป็น "สถาบันราชภัฏสวนสุนันทา"
ในวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2547 พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฏ พ.ศ. 2547 ได้ประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษา ยังผลให้สถาบันราชภัฏสวนสุนันทายกฐานะเป็น "มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา" นับแต่นั้นเป็นต้นมา
เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชสมบัติ ได้ทรงพระราชดำริว่าสถานที่ในพระบรมมหาราชวังชั้นในคับแคบ ไม่เหมาะสมจะเป็นที่ประทับของพระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายใน จึงโปรดให้สร้างพระตำหนักและตึกในบริเวณสวนสุนันทาขึ้นอีกหลายหลัง แล้วโปรดให้เป็นที่ประทับของพระมเหสี เจ้าจอมมารดา เจ้าจอมและพระราชธิดาใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จำนวน 32 ตำหนัก รวมทั้งอาคารที่พักของบรรดาข้าราชบริพาร โดยมีสมเด็จพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฎ ปิยมหาราชปดิวรัดา ได้เสด็จมาประทับ ณ ตำหนักสายสุทธานพดล (ตึก 27) ตั้งแต่ พ.ศ. 2467 ถึง พ.ศ. 2472 (สิ้นพระชนม์ ณ ตำหนักที่ประทับสวนสุนันทา) เนื่องจากในสมัยนั้นบรรดาขุนนาง ข้าราชการ ผู้มีบรรดาศักดิ์นิยมนำบุตรี และหลานของตนมาถวายตัวต่อสมเด็จพระวิมาดาเธอฯ เป็นจำนวนมาก สมเด็จพระวิมาดาเธอฯ จึงทรงให้สร้าง "โรงเรียนนิภาคาร " ขึ้นภายในสวนสุนันทา สอนตามหลักสูตรการศึกษาในสมัยนั้น รวมทั้งอบรมจริยา มารยาท การฝีมือ ให้เป็นกุลสตรี
ครั้นถึงปี พ.ศ. 2475 ได้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองขึ้น บรรดาพระบรมวงศานุวงศ์ ในสวนสุนันทาหวั่นเกรงภัยจากการเมือง จึงได้ทะยอยกันออกไปจากสวนสุนันทาจนหมดสิ้น บางพระองค์ได้เสด็จออกไปอยู่หัวเมืองและหลายพระองค์เสด็จลี้ภัยการเมืองไปอยู่ต่างประเทศ โรงเรียนนิภาคารจึงเลิกดำเนินการไปโดยปริยาย นับแต่นั้นมาสวนสุนันทาที่เคยงดงามก็ถูกทอดทิ้ง ขาดการดูแลเอาใจใส่ ตำหนักต่างๆ ชำรุดทรุดโทรมเป็นอันมาก พื้นที่ภายในรกร้างว่างเปล่า ต่อมาในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ เห็นว่าสวนสุนันทาถูกทอดทิ้งรกร้างอยู่มิได้ทำประโยชน์ จึงเห็นสมควรให้นายกรัฐมนตรีได้ใช้ประโยชน์ เป็นที่อยู่อาศัยของรัฐมนตรีและผู้แทนราษฎร แต่สภาผู้แทนราษฎรขอเพียงพื้นที่ภายนอกกำแพงติดถนนสามเสนสร้างเป็นบ้านพักของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเท่านั้น คณะรัฐมนตรีจึงลงมติเห็นสมควรว่า ควรใช้สถานที่นี้ให้เป็นประโยชน์แก่การศึกษาและมอบให้กระทรวงธรรมการ (กระทรวงศึกษาธิการในปัจจุบัน) ดำเนินการจัดตั้งให้เป็นสถานศึกษาของชาติ และสถานที่ศึกษานี้ให้ชื่อโดยคงชื่อเดิมของสถานที่ เพื่อเป็นอนุสรณ์ โดยขนานนามว่า "โรงเรียนสวนสุนันทาวิทยาลัย " เริ่มเปิดการศึกษามาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2480 เป็นต้นมา จนกระทั่งปัจจุบัน ดั่งคำขวัญ มหาวิทยาลัยที่วาจากพระราชอุทยาน สู่ สถาบันการศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ต้นแก้วเจ้าจอม เหตุที่ชื่อ “แก้วเจ้าจอม” เพราะเป็นไม้ของเจ้าจอมในรัชกาลที่ 5 ในครั้งรัชสมัยรัชกาลที่ 5 มีพระราชดำริสร้างสวนสุนันทาขึ้นเป็นที่ ระลึกถึงพระมเหสี คือ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ ปัจจุบันต้นกำเนิดต้นนี้มีอายุมากกว่า 100 ปี และมีอยู่ต้นเดียวในประเทศไทย เป็นต้นไม้หายาก ตามประวัติศาสตร์ระบุว่า ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า นภาลัย (รัชกาลที่ 2) ทรงได้พันธุ์มาเมื่อคราวเสด็จประพาสประเทศอินโดนีเซีย มาปลูกไว้ในวังสวนสุนันทา ปัจจุบันคือ “มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา” ต้นแก้วเจ้าจอม มีลักษณะใบประกอบ 2 คู่ ได้ถูกจัดลำดับเป็นพันธุ์พืชอนุรักษ์ในบัญชี 2 ภายใต้พระราชบัญญัติพันธุ์พืช พ.ศ. 2525
สถาบันสร้างสรรค์และส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต (สสสร.) ,Institute of Lifelong Learning Promotion and Creative เป็นสถาบันย่อยของมหาวิทยาลัยที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อตอบสนองยุทธศาสตร์และพันธกิจของมหาวิทยาลัย ในการพัฒนาศักยภาพด้านภาษาและส่งเสริมการเรียนรู้ เพื่อการแข่งขันและสนองตอบความต้องการของสังคม เป็นการผลักดันให้มหาวิทยาลัยเป็นที่ยอมรับในฐานะ "มหาวิทยาลัยชั้นนำ" ได้มีโครงการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์เผยแพร่ภาพและเสียงผ่านระบบ Internet Protocol Television ในชื่อช่อง "SSRU TV Online" (Online ในที่นี่หมายถึง TV Streaming) ขณะนี้กำลังอยู่ในช่วงการดำเนินการผลิตรายการและเตรียมความพร้อมในการออกอากาศ โดยได้ทดลองออกอากาศแล้วผ่านเว็บไซต์ SSRU TV Online
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา เปิดทำการเรียนการสอนอย่างครอบคลุม ซึ่งการจัดการศึกษามีอยู่ในหลายระดับการศึกษา ได้แก่
มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา เป็นมหาวิทยาลัยรัฐบาลแห่งแรกที่ได้รับรอง ISO 9001 และ ISO 14000 (สิ่งแวดล้อม)[ต้องการอ้างอิง]
ปี พ.ศ. 2555 มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ได้รับรางวัลคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ Public Sector Management Quality Award (PMQA) จาก ก.พ.ร.
ที่ตั้ง : บริเวณด้านหน้าอุทยานแห่งชาติน้ำตกหงาว ต.หงาว อ.เมือง จ.ระนอง เนื้อที่ประมาณ 128 ไร่ (อยู่ติดถนนเพชรเกษมฝั่งรถวิ่งไปจังหวัดพังงา เป็นที่ดินราชพัสดุของจังหวัดระนองมอบให้มหาวิทยาลัยสร้างวิทยาเขต)
แนวทางพันธกิจ วิทยาเขต : วิทยาเขตแห่งนี้ เป้าหมายเพื่อเป็นศูนย์การศึกษาวิจัยและพัฒนาวิชาการด้าน สุขภาพการท่องเที่ยวและการโรงแรมและที่พำนักระยะยาว สปา สมุนไพร และเป็นที่ฝึกประสบการณ์วิชาชืพ และ อนาคตทางมหาวิทยาลัยพัฒนาศักยภาพสร้างเป็นโรงแรมรีสอร์ท การพำนักระยะยาว ที่มีการสปา สมุนไพร การพยาบาล การบำบัด การดูแลสุขภาพของเข้าพำนักด้วย โดยเน้นจัดการเรียนการสอนในหลักสูตรศิลปศาสตรบัณทิต สาขาอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว และสาขาวิชาการจัดการโรงแรมและที่พัก และสาขาวิชาอื่น ๆ
ที่ตั้ง : ติดกับพื้นที่ของกันตนามูฟวี่ทาวน์ สถาบันกันตนา ต.คลองโยง อ.พุทธมณฑล จ.นครปฐม เนื้อที่ประมาณ 246 ไร่ (ไปทางทิศเหนือจาก ม.มหิดล ศาลายา เส้น ศาลายา-บางเลน ประมาณ 10 กิโลเมตร เป็นที่ดินได้รับการแบ่งขายส่วนหนึ่งจากกันตนา ภายใต้ความร่วมมือพัฒนาทางวิชาการของทั้ง 2 สถาบัน)
แนวทางพันธกิจ วิทยาเขต : วิทยาเขตแห่งนี้ เป้าหมายเพื่อเป็นศูนย์การศึกษาวิจัยและพัฒนาวิชาการด้าน การภาพยนตร์ ศิลปะการแสดง และสื่อใหม่ โดยเน้นจัดการเรียนการสอนด้าน New Media, Animation and multi-media, and Digital content หรือด้านการสร้างภาพยนตร์ โทรทัศน์และการแสดงด้วยระบบ New Media ตลอดจนสาขาเกี่ยวกับการทำเกมส์ และ สาขาด้านอุตสาหกรรมบริการและธุรกิจการบิน เพื่อรองรับความเป็นสากลและนานาชาติ อนาคตวิทยาเขตแห่งนี้จะเป็นวิทยาเขตนานาชาติเป็นหลัก ซึ่งจะเป็นที่ทำการเรียนการสอนหลักของ 2 วิทยาลัย 1 ศูนย์ คือ วิทยาลัยการภาพยนตร์ฯ วิทยาลัยนานาชาติ และศูนย์อาเซียน ซึ่งทุกหลักสูตรจะเป็นหลักสูตรนานาชาติ (ทั้งนี้เพื่อการพยายามสร้างสิ่งแวดล้อมให้เป็นประโยชน์ในการเรียนการสอนมากที่สุด)
ที่ตั้ง : ถนนพระราม 2 (ธนบุรี-ปากท่อ) กิโลเมตรที่ 58 ต.บางแก้ว อ.เมือง จ.สมุทรสงคราม เนื้อที่ประมาณ 80 ไร่ (อยู่ติดถนนพระราม 2 ฝั่งรถวิ่งลงภาคใต้ ก่อนถึงตัวเมืองสมุทรสงคราม 4-5 กิโลเมตร เป็นที่ดินบริจาคจากครอบครัวสุจินตะบัณฑิต)
แนวทางพันธกิจ วิทยาเขต : วิทยาเขตแห่งนี้ อนาคตจะเป็น โรงพยาบาลสวนสุนันทาขนาด 165 เตียงเป็นเบื้องต้น และพัฒนาศักยภาพเพื่อเปิดสอนคณะแพทยศาสตร์ ราวปี พ.ศ. 2566 เป็นอย่างช้า และเป็นที่ทำการเรียนการสอนหลักของ 2 วิทยาลัยคือ วิทยาลัยพยาบาลและสุขภาพ กับ วิทยาลัยสหเวชศาสตร์ จัดการเรียนการสอนด้านวิทยาศาสตร์สุขภาพ และการดูแลสุขภาพ เช่น สาขาแพทย์ทางเลือก สาขาเทคนิคการแพทย์ สาขากายภาพบำบัด สาขาสาธารณสุขชุมชน สาขาเภสัชศาสตร์ สาขาชีวอนามัยและความปลอดภัย สาขาการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ
ที่ตั้ง : บ้านหนองบุ ตำบลสามพร้าว อำเภอเมือง จ.อุดรธานี เนื้อที่ประมาณ 130 ไร่ (เริ่มเปิดรับนักศึกษาปีการศึกษา 2556 และช่วงก่อสร้างอาคารเรียนยังไม่เสร็จจะไปจัดการเรียนการสอนที่ อาคารสำนักงาน องค์การบริหารส่วนจังหวัดอุดรธานี ชั้น 1 ถ.มุขมนตรี ต.หมากแข้ง อ.เมือง จ.อุดรธานี)
แนวทางพันธกิจ วิทยาเขต : วิทยาเขตแห่งนี้ เป็นความร่วมมือของ อบจ.อุดรธานี กับ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา เพื่อจัดการเรียนการสอนจากมหาวิทยาลัยส่วนกลางให้กับคนในพื้นที่ อุดรธานีและใกล้เคียง โดย อบจ.อุดรธานีจะลงทุนในด้านงบประมาณด้านสาธารณปโภคและอาคารสถานที่ และส่วนของหลักสูตรการศึกษาและระบบการเรียนการสอนเป็นส่วนรับผิดชอบของมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา อนาคตถ้า อบจ.อุดรธานีมีศักยภาพเพียงพอ ก็จะยกระดับฐานะเป็นมหาวิทยาลัยของ อบจ. ในลำดับต่อไป
แนวทางพันธกิจ วิทยาเขต : เน้นเป็นศูนย์วิจัยและพัฒนาวิชาการให้สอดคล้องกับแผนมหาวิทยาลัยและเปิดสอนสาขาเพื่อการพัฒนาท้องถิ่นเป็นหลัก อาทิ รัฐประศานศาสตร์ คอมพิวเตอร์ธุรกิจ ยังไม่มีแผนพัฒนาเป็นวิทยาเขตแบบสมบูรณ์เหมือน 3-4 วิทยาเขตข้างต้น มีอาคารปฏิบัติงานและใช้พื้นที่ในการปลูกพื้นสมุนไพร
ที่ตั้ง : ต.ครึ่ง อ.เชียงของ จ.เชียงราย เนื้อที่ประมาณ 300-400 ไร่ ติดถนน 4 เลนเส้นไปสะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 4 (อยู่ระหว่างการดำเนินการขอใช้พื้นที่ และร่วมประชุมชี้แจงรับฟังความคิดเห็นและทำการประชาคมเบื้องต้นกับผู้นำชุมชนและราษฏรในพื้นที่แล้วซึ่งเห็นด้วยที่อยากให้มีสถาบันการศึกษาเกิดขึ้นในพื้นที่ ข้อมูล ณ ปลายปี 57)
แนวทางพันธกิจ วิทยาเขต : มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทาเดินหน้าโครงการก่อสร้างศูนย์การศึกษานานาชาติเป็น“มหาวิทยาลัย GMS (Greater Mekong Sub region)” แห่งแรกของประเทศที่อำเภอเชียงของรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน(AEC) หลังประชาคมผ่านชาวบ้านต้องการดึงนักศึกษา 6 ประเทศลุ่มน้ำโขงร่วมเรียนรู้
การเดินทางมาสู่มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา(กรุงเทพฯ) สามารถเดินทางมาได้ด้วยกันหลายเส้นทาง ดังนี้
สายรถเมล์ที่ผ่าน : 3 (หมอชิตใหม่ - คลองสาน), 9 (ท่าน้ำภาษีเจริญ - สถานีรถไฟสามเสน), 16 (อู่ศรีณรงค์ - สุรวงศ์), 30 (วัดเขมาภิตาราม - สายใต้เดิม), 32 (ปากเกร็ด - วัดโพธิ์), 33 (ปทุมธานี - สนามหลวง), 49 (หมอชิตใหม่ - หัวลำโพง), 64 (นนทบุรี - สนามหลวง), 65 (วัดปากน้ำนนทบุรี - สนามหลวง), 110 (พระราม7 - เทเวศร์), 505 (ปากเกร็ด - สวนลุมพินี), 524 (บางเขน - วัดโพธิ์)
สายรถเมล์ที่ผ่านคือ : 8 (ท่าอิฐ - อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ), 28 (หมอชิตใหม่ - สายใต้ใหม่) , 56 (วงกลมสะพานกรุงธน-บางลำภู) , 108 (รัชโยธิน - เดอะมอลล์ท่าพระ) , 125 (ศาลายา - อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ),515 (อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ - มทร.ศาลายา), 539 (ศรีอยุธยา - อ้อมน้อย)
สายรถเมล์ที่ผ่าน : 23 (เทเวศร์ - สำโรง), 43 (โรงเรียนศึกษานารีวิทยา - เทเวศร์), 72 (ท่าเรือคลองเตย - เทเวศร์), 99 (เทเวศร์ - รามคำแหง), 516 (บางบัวทอง - เทเวศร์)
อ่านบทความฉบับสมบูรณ์ได้ที่ http://th.wikipedia.org/wiki/มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา