มหาวิทยาลัยปารีส (ฝรั่งเศส: Universit? de Paris) เป็นมหาวิทยาลัยที่เก่าแก่เป็นอันดับสองของโลก รองจากมหาวิทยาลัยโบโลญญาในประเทศอิตาลี หลังจากก่อตั้งขึ้นมาเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 12 มหาวิทยาลัยปารีสก็มีชื่อเสียงและนักศึกษามากกว่ามหาวิทยาลัยโบโลญย่าเสียอีก แม้แต่ชาวอังกฤษก็ต้องไปเรียนที่ประเทศฝรั่งเศส ต่อมากษัตริย์อังกฤษและฝรั่งเศสทรงทะเลาะกัน กษัตริย์อังกฤษจึงห้ามมิให้ชาวอังกฤษไปเรียนที่ฝรั่งเศสอีก และได้พากันมารวมตัวก่อตั้ง มหาวิทยาลัยอ๊อกซฟอร์ด ขึ้นเป็นแห่งแรกในอังกฤษ
ข้อแตกต่างอย่างสำคัญระหว่าง มหาวิทยาลัยอ๊อกซฟอร์ดและมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ หรือเรียกรวมๆ ว่า 'ระบบ อ๊อกซบริดจ์' กับมหาวิทยาลัยปารีสในอดีต ก็คือระบบอ๊อกซบริดจ์จะเน้นประสิทธิภาพสูงสุดในการสอนโดยใช้ระบบติวเตอร์พร้อมๆ กับการวิจัย ทั้งสองอย่างนี้กระทำในเวลาเดียวกัน ระบบนี้ทำให้ครูอาจารย์ใกล้ชิดนักศึกษามากเป็นพิเศษ แต่มหาวิทยาลัยปารีส เน้นหนักด้านการทำวิจัยมากกว่า กล่าวคือใครมีวุฒิการศึกษาระดับม.ปลายที่ได้รับการยอมรับก็สมัครเข้าเรียนที่มหาวิทยาลัยปารีสได้ทั้งนั้น ครูอาจารย์จะเอาเวลาส่วนใหญ่ไปทำการค้นคว้าวิจัย ดังนั้น จึงมีเวลาคุยกับนักศึกษาน้อยมาก
ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยปารีสนั้น ได้รับความสนใจจากบรรดานักศึกษาจากทั่วทุกมุมโลก อาจเนื่องมาจากมีค่าเล่าเรียนที่ไม่แพงนัก เมื่อเทียบกับมหาวิทยาลัยในสหราชอาณาจักรและสหรัฐอเมริกา ภาวะการแข่งขันเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยปารีสจึงมีอัตราค่อนข้างสูง และโดยปกติแล้ว นักศึกษาที่จะเข้าเรียนต้องยื่นผลสอบวัดระดับความรู้ภาษาฝรั่งเศสในขั้นสูง
ดังนั้น เมื่อกอร์แมน (Gourman's Report) ได้พยายามสำรวจผลการวิจัยของมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ทั่วโลก ปรากฏว่ามหาวิทยาลัยปารีสมีผลงานวิจัยผลิตมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่งของโลก รองลงมาคือ มหาวิทยาลัยมอสโกสเตท ของ ประเทศรัสเซีย
