มหาวิทยาลัยนครพนม เป็นมหาวิทยาลัยของรัฐลำดับที่ 78 ตั้งอยู่ที่ จังหวัดนครพนม มุ่งเน้นการกระจายโอกาสทางการศึกษาแก่ชุมชน โดยจัดการศึกษาทั้งในระดับหลักสูตรระยะสั้น หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) และหลักสูตรปริญญา
มหาวิทยาลัยนครพนม จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยนครพนม พ.ศ. 2548 โดยหลอมรวมสถาบันการศึกษาในจังหวัดนครพนม เข้าด้วยกัน อันได้แก่
เป็น "มหาวิทยาลัยนครพนม" ตั้งแต่วันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2548 นับเป็นมหาวิทยาลัยรัฐแห่งที่ 78 ของประเทศไทย
หมายเหตุ คำนำหน้านามของผู้ดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัย และผู้รักษาการแทนนายกสภามหาวิทยาลัย เป็นคำนำหน้านามตามตำแหน่งทางวิชาการในขณะนั้น
4 มีนาคม 2554 - 21 สิงหาคม 2557 (สมัยที่ 2)
8 มกราคม 2558 - 17 พฤศจิกายน 2558 (สมัยที่ 2)
(พักการปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่ 9 มกราคม 2558 - 9 เมษายน 2558 ครั้งที่ 1)
(พักการปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่ 10 เมษายน 2558 - 8 มิถุนายน 2558 ครั้งที่ 2)
(พักการปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่ 9 มิถุนายน 2558 - 18 กันยายน 2558 ครั้งที่ 2)
(พักการปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่ 19 กันยายน 2558 - 18 ตุลาคม 2558 ครั้งที่ 3)
(พักการปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่ 19 ตุลาคม 2558 - 17 พฤศจิกายน 2558 ครั้งที่ 4)
หมายเหตุ คำนำหน้านามของผู้ดำรงตำแหน่งอธิการบดี รักษาการแทนอธิการบดี และผู้รักษาการแทนอธิการบดี เป็นคำนำหน้านามตามตำแหน่งทางวิชาการในขณะนั้น
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ในการประกอบพระราชพิธีต่าง ๆ ในกิจการของมหาวิทยาลัยนครพนม และพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่บัณฑิต และมหาบัณฑิต ของมหาวิทยาลัยนครพนม