ลาวไม่มีทางออกทะเลในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และ อยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของไทย และทางตะวันตกของเวียดนาม มีพื้นที่ 236,800 ตารางกิโลเมตร ในใจกลางของแผ่นดินใหญ่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ล้อมรอบด้วยพม่า จีน กัมพูชา ไทย และเวียดนาม โดยตำแหน่งที่ตั้งทำให้มีฐานะเป็นรัฐกันชนระหว่างเพื่อนบ้านที่มีอำนาจมากกว่า เป็นทางผ่านของการค้าและการสื่อสาร การอพยพและความขัดแย้งในระดับนานาชาติ ส่งผลต่อสถานะทางเชื้อชาติของประเทศและการแพร่กระจายทางภูมิศาสตร์ของกลุ่มชนเหล่านี้ 18?00?N 105?00?E? / ?18.000?N 105.000?E? / 18.000; 105.000
แนวชายแดนด้านตะวันตกส่วนใหญ่ของลาวกำหนดด้วยแนวแม่น้ำโขงซึ่งเป็นเส้นทางขนส่งที่สำคัญ น้ำตกดองทางใต้สุดของประเทศขัดขวางในการที่ประเทศจะเข้าถึงทะเล แต่มีเรือล่องในแม่น้ำโขงในลาวเกือบตลอดปี แม่น้ำโขงไม่ได้เป็นอุปสรรคกั้นขวาง มีความคล้ายคลึงทางวัฒนธรรมระหว่างลาวและภาคอีสานของไทย แสดงให้เห็นว่ามีการติดต่อระหว่างสองฝั่งแม่น้ำเป็นเวลานาน ในอดีต ราชอาณาจักรล้านช้างมีอำนาจปกครองทั้งสองฝั่งแม่น้ำ ก่อนที่สยามจะเข้ามาควบคุมในพุทธศตวรรษที่ 24 จากนั้น เมื่อฝรั่งเศสเข้ามาควบคุมลาว แม่น้ำโขงจึงกลายเป็นเส้นกั้นเขตแดนระหว่างสยามกับอินโดจีนฝรั่งเศส การติดต่อระหว่างทั้งสองฝั่งจึงถูกจำกัด
ชายแดนด้านตะวันออกกับเวียดนามมีความยาว 2,130 กิโลเมตรส่วนใหญ่เป็นไปตามแนวเทือกเขาอันนัม ซึ่งทำหน้าที่เป็นฉนวนกั้นอิทธิพลของวัฒนธรรมจีนผ่านทางเวียดนามกับอิทธิพลของวัฒนธรรมอินเดียในไทย ลาว เทือกเขานี้เป็นที่อยู่ของชนเผ่าต่าง ๆ
เส้นเขตแดนทางใต้ของกัมพูชายาวเพียง 541 กิโลเมตร อิทธิพลของอารยธรรมเขมรปรากฏที่วัดภูและดินแดนอื่นๆทางตอนใต้ของลาว ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีการติดต่อกันเป็นระยะเวลาที่ยาวนานระหว่างลาวกับกัมพูชา ทางเหนือมีชายแดน 423 กิโลเมตรกับจีน และแนวชายแดนกับพม่าที่ใช้แม่น้ำโขงเป็นเส้นแบ่ง 235 กิโลเมตร
พื้นที่ของลาวส่วนใหญ่เป็นภูเขา มีเทือกเขาอันนัมทางตะวันออกเฉียงเหนือและตะวันออก และเทือกเขาหลวงพระบางทางตะวันตกเฉียงเหนือ มีที่ราบแคบๆตามแนวแม่น้ำ และมีศักยภาพทำการเกษตรได้ต่ำ เขตภูเขาทางภาคเหนือของประเทศยกเว้นที่ราบเวียงจันทน์และทุ่งไหหินบนที่ราบสูงเชียงขวาง ทางภาคใต้จะมีที่ราบลุ่มสำหรับทำนาในแขวงสุวรรณเขตและแขวงจำปาศักดิ์ พื้นที่ในแขวงคำม่วนและทางตะวันออกของลาวใต้เป็นพื้นที่ภูเขา
ลาวมีภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อน ฤดูฝนอยู่ระหว่างพฤษภาคม – ตุลาคม ฤดูหนาวอยู่ระหว่างพฤศจิกายน – กุมภาพันธ์ ฤดูร้อนช่วงมีนาคม – เมษายน ปริมาณฝนตกในแต่ละพื้นที่ต่างกัน โดยตกมากที่สุดที่ที่ราบสูงบอละเวนในแขวงจำปาศักดิ์ ในฤดูร้อนอุณหภูมิจะสูงตามแนวแม่น้ำโขง และจะต่ำลงไปประมาณ 5 องศาเซลเซียสในพื้นที่สูงของแขวงเชียงขวางและพงสาลี
เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่สูงและขาดการพัฒนา การขนส่งในลาวจึงมีข้อจำกัดมาก ในอดีต การติดต่อระหว่างเมืองหลวงกับพื้นที่อื่น ระหว่างหมู่บ้าน หรือระหว่างชนเผ่าจึงจำกัด แม่น้ำโขงและแม่น้ำอูเป็นเส้นทางธรรมชาติที่เหมาะสมทางเรือ หมู่บ้านของชาวลาวที่อยู่ตามริมฝั่งแม่น้ำสายเล็กจะใช้แม่น้ำเป็นเส้นทางคมนาคม
การคมนาคมในลาวเริ่มในสมัยที่เป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสทำให้การคมนาคมและการเข้าถึงสินค้าสะดวกขึ้น และพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง การขยายตัวของการสำรวจทางการค้าของป่าไม้ แผนการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำ ความต้องการสัตว์ป่าและของป่าที่ไม่ใช่ไม้จากต่างประเทศและจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น ส่งผลเพิ่มการทำลายป่า ตั้งแต่ พ.ศ. 2533 เป็นต้นมา รัฐบาลได้ส่งเสริมให้มีการอนุรักษ์ป่าเพื่อวัตถุประสงค์ทางการค้าและจำกัดการทำลายพื้นที่ป่าเพื่อการเพาะปลูกด้วย
