ภาษาบันยูมาซัน จัดเป็นสำเนียงหนึ่งของภาษาชวา ผู้พูดส่วนใหญ่อยู่ในเขตบันยูมาซันในชวากลาง และบริเวณรอบๆเทือกเขาซลาเมตและแม่น้ำเซอรายู บริเวณใกล้เคียงในชวาตะวันตกและทางเหนือของจังหวัดบันเติน อยู่ในภาษากลุ่มมาลาโย-โพลีเนเซียตะวันตก ลักษณะทางภาษาศาสตร์ใกล้เคียงกับภาษามาเลย์ ภาษาซุนดา ภาษามาดูรา ภาษาบาหลี
การจัดแบ่งดังกล่าวนี้ ได้รับอิทธิพลจากการเกิดจักรวรรดิในชวา ในประวัติศาสตร์วัฒนธรรมชวา การเกิดจักรวรรดิทำให้เกิดการแบ่งระดับของภาษา ซึ่งแสดงฐานะทางสังคมของผู้พูด ระดับของภาษาเหล่านี้ไม่มีผลต่อชาวบันยูมาซันมาก ในบริเวณบันยูมาซัน ภาษาระดับสูงใช้กับผู้ที่มาจากทางตะวันออกของเกาะชวา
ภาษาบันยูมาซันมีลักษณะที่ต่างจากภาษาชวามาตรฐานซึ่งกำหนดตามสำเนียงสุรการ์ตาและยอร์กยาการ์ตามาก ส่วนใหญ่เป็นทางด้านสัทวิทยา การออกเสียงและคำศัพท์ ซึ่งเกิดขึ้นจากการใช้คำศัพท์จากภาษาชวาโบราณมากกว่า และการอกเสียงสระต่างกัน
ภาษาชวามีความแตกต่างไปตามสถานะทางสังคมของผู้พูด ในแต่ละระดับจะมีคำศัพท์และกฎทางไวยากรณ์เป็นของตนเอง ลักษณะแบบนี้พบในภาษาอื่นๆของเอเชียตะวันออกด้วย เช่น ภาษาเกาหลี ภาษาญี่ปุ่นและภาษาไทย
ในบริเวณบันยูมาซัน ภาษาระดับกลาง (Madya) และสุภาพ (Krama) มีใช้น้อย ส่วนใหญ่ใช้กับผู้ที่มาจากทางตะวันออกของเกาะชวา
