ภาษาขมุหรือภาษากำมุ(Khmu) เป็นภาษาตระกูลออสโตรเอเชียติก กลุ่มมอญ-เขมร กลุ่มย่อยขมุ มีผู้พูดทั้งหมด 479,739 คน พบในลาว 389,694 คน (พ.ศ. 2528) กระจายอยู่ทางเหนือของหลวงพระบาง หัวพัน พงสาลี เวียงจันทน์ สายะบุรี น้ำทา ปากแบง และห้วยทราย สำเนียงในแต่ละท้องถิ่นจะต่างกัน พบในจีน 1,600 คน (พ.ศ. 2533) ในสิบสองปันนา ในประเทศไทย 31,403 คน (พ.ศ. 2543)มีผู้พูดที่ จ.เชียงรายและน่าน พะเยาและกระจายตัวอยู่ในจังหวัดอื่นๆในภาคตะวันตก ภาคกลางและภาคอีสาน พบในเวียดนาม 56,542 คน (พ.ศ. 2542) และอาจจะมีในพม่า
มีพยัญชนะ 17 เสียง เป็นตัวสะกดได้ 15 เสียง สระมี 22 เสียง เป็นสระเดี่ยว 19 เสียง สระประสม 3 เสียง มีความแตกต่างระหว่างสระเสยงสั้นและสระเสียงยาว ไม่มีเสียงวรรณยุกต์แต่มีลักษณะน้ำเสียง 2 แบบ คือ เสียงทุ้มใหญ่กับเสียงเบาแหลม
เป็นภาษาที่มีแนวโน้มเป็นภาษาที่มีพยางค์เดียวมากขึ้นเช่นเดียวกับภาษาเวียดนาม คำกริยาไม่ผันตามกาล โดยทั่วไปไม่มการเปลี่ยนรูปคำเพื่อแสดงเพศหรือพหูพจน์ ยกเว้นคำสรรพนาม มีการลงอุปสรรค(หน้าคำ) และอาคม(กลางคำ) บ้างแต่จัดเป็นระบบไม่ได้ชัดเจนนัก การเรียงประโยคเป็นแบบ ประธาน-กริยา-กรรม
คำสรรพนามที่ใช้เชื่อมประโยค ซึ่งตรงกับคำว่า อันที่ คนที่ ตัวที่ ในภาษาไทย ภาษาขมุจะใช้ว่ากัมหรือนัม มีการใช้คำสันธานน้อย โดยมากใช้ประโยคเรียงต่อกับเฉยๆ คำบุพบทมีไม่กี่คำ ที่ใช้มากคือ ตา หมายถึง ด้าน ที่ จาก ข้างใน และคำว่า ลอง ที่หมายถึง แถว บริเวณ
ภาษาขมุไม่มีระบบการเขียนเป็นของตนเอง ในวงวิชาการใช้สัทอักษร ในประเทศไทยมีการนำอักษรไทยไปเขียนภาษาขมุ เขียนด้วยอักษรดัวตาในจีน