พม่าเสียเมือง เป็นสารคดีเกี่ยวกับความผันแปรในประเทศพม่า เริ่มตั้งแต่ต้นราชวงศ์อลองพญาในแผ่นดินพม่ายุคที่ 3 เรื่อยมาจนถึงรัชสมัยของพระเจ้าสีป่อและพระนางศุภยาลัต พระมหเสี ที่อาณาจักรพม่าต้องตกเป็นเมืองขึ้นของจักรวรรดิอังกฤษ
โดย หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ผู้ประพันธ์ได้รับแรงบันดาลใจมาจากสารคดีเรื่อง เที่ยวเมืองพม่า พระนิพนธ์ในสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ พิมพ์ครั้งแรกในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2512 โดยสำนักพิมพ์ก้าวหน้า ครั้งล่าสุดเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2548 โดยสำนักพิมพ์นานมีบุ๊คส์
และ พม่าเสียเมือง ก็เป็นเค้าโครงเรื่องของนวนิยายอีกเรื่องหนึ่ง คือ เพลิงพระนาง ซึ่งเคยมีการนำมาสร้างเป็นละครโทรทัศน์ทางช่อง 5
