ปานามา (สเปน: Panam?) หรือ สาธารณรัฐปานามา (สเปน: Rep?blica de Panam?) อยู่ทางใต้สุดของอเมริกากลาง มีอาณาเขตจรดประเทศคอสตาริกาทางทิศตะวันตก และจรดประเทศโคลอมเบียทางทิศตะวันออก
ปานามาปกครองโดยระบอบประชาธิปไตยแบบสาธารณรัฐ มีประธานาธิบดีเป็นประมุข และหัวหน้ารัฐบาล ที่มาจากเลือกตั้งโดยตรงจากประชาชน ดำรงตำแหน่งวาระ 5 ปี
ฝ่ายนิติบัญญัติ เป็นระบบสภาเดียว คือ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ประกอบด้วยสมาชิก 72 คน ที่มาจากการเลือกตั้ง มีวาระดำรงตำแหน่ง 5 ปี
ประธานาธิบดีเป็นผู้แต่งตั้ง ฝ่ายตุลาการ ผู้พิพากษาการศาลสูงสุดมาจากการเสนอชื่อของประธานาธิบดี ดำรงตำแหน่งวาระละ 10 ปี
ปานามาแบ่งออกเขตการปกครองออกเป็น 9 จังหวัด (provincias - provincias) และ 5 ดินแดน (indigenous territories - comarcas ind?genas) โดยมีดินแดนระดับจังหวัด 3 แห่ง (*) ส่วนดินแดนระดับเทศบาล (**) มี 2 แห่ง
- ไทยกับปานามาสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกันเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2525 รัฐบาลไทยได้มอบหมายให้สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงเม็กซิโก มีเขตอาณาครอบคลุมปานามา เอกอัครราชทูตคนปัจจุบันคือ ร้อยโทระวี หงสประพาส และแต่งตั้งนายการ์โลส อัลเบร์โต ฆานอน เอฟเฟ (Carlos Alberto Janon F.) เป็นกงสุลใหญ่กิตติมศักดิ์ประจำปานามา ตั้งแต่วันที่ 13 กันยายน 2534
- ปานามาได้เปิดสถานเอกอัครราชทูตประจำประเทศไทยเมื่อวันที่ 6 กันยายน 2538 ปัจจุบัน นายดาวิด กวาร์เดีย บาเรลา (Mr.David Guardia Varela) เป็นเอกอัครราชทูต (เข้าเฝ้าฯ ถวายอักษรสาส์นตราตั้งเมื่อวันที่ 27 กันยายน 2548)
- ไทยและปานามามีการแลกเปลี่ยนการเยือนไม่มากนัก โดยบุคคลสำคัญของไทยที่เคยเดินทางเยือนปานามาได้แก่ ม.ร.ว.สุขุมพันธุ์ บริพัตร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เมื่อ เดือพฤศจิกายน 2541 นายกันตธีร์ ศุภมงคล ผู้แทนการค้าไทย เมื่อเดือนมิถุนายน 2545 สำหรับฝ่ายปานามาที่เคยเยือนไทยคือ นายราฟาเอล ฟลอเรซ (Rafael Florez) รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตร เมื่อเดือนตุลาคม 2545
- ในระหว่างการประชุมเอเปค ที่นครปูซาน เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2548 นายกันตธีร์ ศุภมงคล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศในขณะนั้น ได้กล่าวเชิญรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศปานามาเยือนไทย โดยล่าสุดฝ่ายไทยก็ได้ตอบรับการเชิญเยือนปานามาในโอกาสที่ทั้งสองฝ่ายสะดวก นอกจากนี้ พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ได้เคยหารือทวิภาคีกับประธานาธิบดีโตร์ริโฆส ในระหว่างการเข้าร่วมประชุมสุดยอดผู้นำกลุ่มประเทศไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด ที่กรุงฮาวานา เมื่อวันที่ 15 กันยายน 2549 (/'w')/
มีประชากร 3,308,157 ล้านคน ร้อยละ 70 เป็นพวกเมสติโซ (เผ่าพันธ์ผสมระหว่างผิวขาวชาวยุโรปและชนพื้นเมืองอินเดียน) เป็นพวกผิวดำ (เป็นประชากรที่อพยพมาจากหมู่เกาะอินดีสตะวันตก) ร้อยละ 14 ร้อยละ 10 เป็นชาวสเปน ส่วนที่เหลือเป็นชนพื้นเมืองอินเดียน ร้อยละ 6 ปัจจุบันชนพื้นเมืองอินเดียน แบ่งออกได้ 3 เผ่าใหญ่ ได้แก่ เผ่าคูนา (Cuna)อาศัยอยู่ในหมู่เกาะมูลาตาสในทะเลแคริบเบียน ชนเผ่ามีอำนาจในการปกครองตัวเอง แต่ยังคงอยู่ในอำนาจของรัฐบาลกลาง เผ่ากายมี (Guaymi)อาศัยอยู่ในจังหวัดชีรีกี จังหวัดโบกัสเดลโตโร และ จังหวัดเบรากวัส เผ่าโชโก (Choco)อาศัยอยู่ในป่าภายในจังหวัดดาเวียง