ลิลิตนิทราชาคริต เป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นในปี พ.ศ. 2422 มีลักษณะการประพันธ์ประเภทลิลิตสุภาพ(ร่ายสลับโคลง) จำนวน 991 บท
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเป็นผู้แรกที่นำนิทาน อาหรับราตรี (The Thousand and One Nights หรือ The Arabian Night's Entertainments) มาพระราชนิพนธ์เป็นภาษาไทย โดยทรงเก็บความจากเรื่อง "Sleeper Awaken" ซึ่งเป็นนิทานย่อยเรื่องหนึ่งในจำนวน 1001 เรื่องในอาหรับราตรี มาเรียบเรียงใหม่ แล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กรมหลวงพิชิตปรีชากร ตรวจแก้ไขถ้อยคำ จากนั้นโปรดเกล้าฯ ให้พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ตรวจทาน และจัดพิมพ์เพื่อพระราชทานแก่พระบรมวงศานุวงศ์ เนื่องในโอกาสวันขึ้นปีใหม่ พระองค์ทรงพระราชนิพนธ์เรื่องจบโดยใช้เวลาเพียง 29 วันเพื่อให้ทันต่อโอกาสดังกล่าว
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงแปลชื่อเรื่องว่า นิทราชาคริต มีความหมายว่า การหลับและการตื่น หรือหลับๆตื่นๆ ตามแบบพฤติกรรมของตัวละครในเรื่อง
อาบูหะซันที่หลับแล้วตื่น มาพบว่าตนเองอยู่ในพระราชวัง แต่งเครื่องแต่งกายอย่างกาหลิบ ต่อมาก็เชื่อสนิทว่าตนเองเป็นกาหลิบจริงๆ แล้วเมื่อหลับและตื่นอีกครั้งในบ้านตนเอง ก็ยังหลงคิดว่าตนเองเป็นกาหลิบ แม้มารดาจะบอกว่าไม่ใช่ ก็ไม่เชื่อ อาบูหะซันยังหลับอยู่ในโลกเห็นความฝันหรือหลงใหลอยู่ในโลกมายา ไม่ยอมตื่นขึ้นมาในโลกความจริง
