ทาน

ทาน หมายถึง การให้, การแบ่งปัน, การเสียสละ, การเอื้อเฟื้อ หรืออีกความหมายหนึ่งคือ วัตถุที่พึงให้

ทานที่แปลว่า การให้, การแบ่งปัน, การเสียสละ, การเอื้อเฟื้อ หมายถึงการให้ทานด้วยจิตใจที่ดีงาม มุ่งเพื่อบูชาพระคุณ เช่นที่ให้แก่บิดามารดา ถวายแก่พระสงฆ์ เป็นต้นบ้าง มุ่งเพื่อสงเคราะห์ เช่นที่ให้แก่คนตกทุกข์ได้ยาก ให้แก่คนทั่วไปด้วยความกรุณาสงสารบ้าง

ทานที่แปลว่า วัตถุที่พึงให้ ย่อมาจาก "ทานวัตถุ" หมายถึงสิ่งของสำหรับให้สำหรับเสียสละให้ผู้อื่น ได้แก่สิ่งของที่ถวายพระ สิ่งของที่ควรนำไปให้เพื่อตอบแทนบุญคุณแก่ผู้มีพระคุณ เช่นพ่อแม่ ครู อาจารย์ ญาติผู้ใหญ่ เรียกว่าไทยทาน บ้าง ไทยธรรม บ้าง มี 10 อย่าง ทานสูตร ได้แก่ อาหาร, น้ำ, เครื่องนุ่งห่ม, ยานพาหนะ, มาลัยและดอกไม้, ของหอม (ธูปเทียน), เครื่องลูบไล้ (สบู่เป็นต้น), ที่นอน, ที่อยู่อาศัย, และประทีป (ไฟหรือไฟฟ้า) การให้ทานวัตถุ 10 อย่างนี้มีผลอานิสงส์มากเพราะเป็นสิ่งที่ให้ประโยชน์อย่างเดียว ไม่มีโทษ ไม่มีพิษภัยแก่ผู้รับ การเลือกของที่จะให้บัณฑิตสรรเสริญ ด้วยจิตใจที่ดีงาม

ทานเป็นบุญอย่างหนึ่ง เรียกว่า "ทานมัย" คือบุญที่เกิดจากการให้ เป็นสังคหวัตถุ คือเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจกันไว้ได้ และเป็นบ่อเกิดแห่งบารมีที่เรียกว่า ทานบารมี

การให้ทานมีวัตถุประสงค์สำคัญในการคลายความตระหนี่ ความเห็นแก่ตัว ความโลภในจิตใจมนุษย์ ส่งผลให้เกิดความ ใส สว่าง สะอาดของจิตใจขึ้นมา

กำลังใจให้การให้ทาน ซึ่งพระพุทธศาสนากล่าวว่าใจเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของการกระทำต่างๆ ดังนั้นกำลังใจในการให้ทานสามารถแบ่งได้เป็น 3 ขั้นดังนี้

ตถาคต ? วันประสูติ ? เทวทูต ? ลักษณะทางกายภาพ: (มหาปุริสลักขณะ 32 ? อนุพยัญชนะ 80) ? รอยพระพุทธบาท ? ประติมานวิทยา ? ภาพยนตร์ ? อิทธิปาฏิหารย์ ? (พระเจ้าสุทโธทนะ (พุทธบิดา) ? พระนางสิริมหามายา (พุทธมารดา) ? พระนางยโสธรา (พระชายา) ? พระราหุล (พระโอรส)) ? สถานที่จำพรรษา ? การกล่าวถึงในศาสนาอื่นๆ

ไตรลักษณ์: (อนิจจตา ? ทุกขตา ? อนัตตตา) ? ปฏิจจสมุปบาท ? ขันธ์ ? กรรม ? สังสารวัฏ ? วัฏสงสาร ? สังขาร ? กิเลส ? อวิชชา ? ตัณหา ? นิวรณ์ ? สังโยชน์ ? อินทรีย์ ? โพธิ ? ปรินิพพาน ? ตถตา/ธรรมดา ? สัตยทวัย ? สุญญตา ? โพธิจิต ? โพธิสัตว์ ? ตถาคตครรภ์ ? กระแสจิต ? Dzogchen

ภูมิทางจิต 10 ภูมิ ? กามภูมิ (เทวภูมิ (ฉกามาพจร) ? มนุสสภูมิ ? อสุรภูมิ ? เปตภูมิ ? เดรัจฉานภูมิ ? นรกภูมิ) ? ไตรภูมิ

ไตรสรณคมณ์ ? Buddhist devotion ? การบูชา: (Offerings ? Prostration ? การสวดมนต์) ? บุญ ? ปริตร ? ทาน ? เนกขัมมะ ? ศีล: (ปัญจศีล ? โพธิสัตวสิกขาบท ? ปาฏิโมกข์) ? ไตรสิกขา: (ศีล ? สมาธิ ? ปัญญา) ? พรหมวิหาร: (เมตตา ? กรุณา ? มุทิตา ? อุเบกขา) ? ปารมิตา ? โพธิปักขิยธรรม ? โพชฌงค์ 7 ? อิทธิบาท ? พละ 5 ? ศรัทธา ? วิริยะ (สัมมัปปธาน 4) ? สติ (สติปัฏฐาน 4) ? ฌาน ? ภาวนา ? สมาธิ: (กรรมฐาน ? อนุสสติ ? Smarana ? อานาปานสติ ? สมถกรรมฐาน ? วิปัสสนากรรมฐาน ? ชิคังทะซะ ? ซะเซ็น ? โคอัน ? มัณฑละ ? Tonglen ? ตันตระ ? Tert?n ? Terma)

ประเภทของพุทธะ: (พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ? พระปัจเจกพุทธเจ้า ? อนุพุทธะ) ? อริยบุคคล: (โสดาบัน ? สกทาคามี ? อนาคามี ? พระอรหันต์)

ภิกษุ ? ภิกษุณี ? สามเณร ? สามเณรี ? อนาคาริก ? พระอาจารย์ ? สะยาดอว์ ? อาจารย์เซน ? โรชิ ? ลามะ ? รินโปเช ? Geshe ? Tulku ? ฆราวาส ? อุบาสก ? สาวก

พระโคตมะพุทธเจ้า ? พระสารีบุตร ? พระมหาโมคคัลลานะ ? พระอานนท์ ? พระมหากัสสปะ ? พระอนุรุทธเถระ ? พระมหากัจจายนะ ? พระนันทะ ? พระสุภูติ ? พระปุณณมันตานีบุตร ? พระอุบาลีเถระ ? พระมหาปชาบดีโคตมีเถรี ? พระเขมาเถรี ? พระอุบลวรรณาเถรี ? พระพุทธโฆสะ ? พระนาคเสนเถระ ? พระโพธิธรรม ? พระนาคารชุน ? อสังคะ ? พระวสุพันธุ ? พระอตีศะ ? พระปัทมสัมภวะ ? ทะไลลามะ ? ฮุ่ยเหนิง ? เต้าซิ่น

พระไตรปิฎก: (พระวินัยปิฎก ? พระสุตตันตปิฎก ? พระอภิธรรมปิฎก) ? อรรถกถา ? ฎีกา ? อนุฎีกา ? โยชนา ? ปกรณ์วิเสส ? คัมภีร์ทางศาสนาพุทธในประเทศไทย ? พระสูตรมหายาน ? พระไตรปิฎกภาษาจีน ? พระไตรปิฎกภาษาทิเบต ? วิสุทธิมรรค ? สมันตปาสาทิกา ? สัจจสังเขป ? ชินาลังการ ? กัจจายนะวยากรณ์ ? ชินจริต ? สัมภารวิบาก ? สัมปิณฑิตมหานิทาน ? โลกทีปกสาร ? จักกวาฬทีปนี ? ปฐมสมโพธิ ? สัทธัมมสังคหะ ? ฎีกาพาหุํ ? มาเลยยเทวัตเถรวัตถุ ? สารสังคหะ ? พุทธจริต ? เนตติฎีกา

เถรวาท ? มหายาน: (นิกายเซน ? นิกายสุขาวดี ? นิกายเทียนไถ ? นิกายนิชิเรน ? นิกายมัธยมกะ ? นิกายโยคาจาร) ? วัชรยาน: (ศาสนาพุทธแบบทิเบต ? นิกายชินงน) ? Early Buddhist schools ? ศาสนาพุทธก่อนการแบ่งนิกาย ? หลักพื้นฐานที่เถรวาทและมหายานมีร่วมกัน

บังกลาเทศ ? ภูฏาน ? บรูไน ? พม่า ? กัมพูชา ? จีน ? อินเดีย ? อินโดนีเซีย ? ญี่ปุ่น ? เกาหลี ? ลาว ? มัลดีฟส์ ? มาเลเซีย ? มองโกเลีย ? เนปาล ? ปากีสถาน ? ฟิลิปปินส์ ? รัสเซีย ? สิงคโปร์ ? ศรีลังกา ? ไต้หวัน ? ไทย ? ทิเบต ? เวียดนาม ? เอเชียกลาง: (อัฟกานิสถาน ) ? ตะวันออกกลาง: (อิหร่าน) ? กลุ่มประเทศตะวันตก: (ออสเตรเลีย ? ฝรั่งเศส ? สหราชอาณาจักร ? สหรัฐอเมริกา) ? แอฟริกา: (อียิปต์ ? เคนยา ? เซเนกัล) ? อเมริกากลาง: (นิการากัว)

ลำดับเหตุการณ์ ? การสังคายนาพระธรรมวินัย ? ประวัติศาสตร์ศาสนาพุทธในประเทศอินเดีย ? ความเสื่อมของศาสนาพุทธในประเทศอินเดีย ? พระเจ้าอโศกมหาราช ? Greco-Buddhism ? Buddhism and the Roman world ? การเผยแพร่ศาสนาพุทธผ่านเส้นทางสายไหม ? Persecution of Buddhists

อภิธรรม ? ตรรกะ ? พุทธวิทยา ? Eschatology ? Reality ? God ? Humanism ? Engaged Buddhism ? Socialism ? Anarchism ? Economics ? Atomism ? Evolution ? Ethics ? Fourteen unanswerable questions

ศิลปะ ? Greco-Buddhist art ? วรรณคดี ? พระพุทธรูป ? ปู้ไต้ ? สัญลักษณ์: (ธรรมจักร ? ธง ? ภวจักร ? ทังกา) ? Prayer wheel ? Mala ? มุทรา ? มนตร์ (โอม มณิ ปัทเม หูม) ? ดนตรี ? วันสำคัญ: (วิสาขบูชา ? วันอุโบสถ ? มาฆบูชา ? อาสาฬหบูชา ? เข้าพรรษา) ? ไตรจีวร ? สถาปัตยกรรม: (วิหาร ? วัด ? สถูป ? เจดีย์ ? ศิลปะและสถาปัตยกรรมของวัดไทย) ? การแสวงบุญ: (ลุมพินีวัน ? พุทธคยา ? สารนาถ ? กุสินารา) ? ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ? วัดมหาโพธิ์ ? ปฏิทิน ? Cuisine ? มังสวิรัติ

Lineage ? พระศรีอริยเมตไตรย ? พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ (เจ้าแม่กวนอิม) ? พระอมิตาภะพุทธะ ? พรหม ? มาร ? ธรรมบท ? พระวินัย ? พระสูตร ? หินยาน ? ภาษาศักดิ์สิทธิ์: (ภาษาบาลี ? ภาษาสันสกฤต) ? การสนทนาธรรม ? กัลป์ ? อภิญญา ? อิทธิ

วิทยาศาสตร์ ? จิตวิทยา ? ศาสนาฮินดู ? ศาสนาเชน ? ศาสนาในเอเชียตะวันออก ? ศาสนาคริสต์ ? Theosophy ? Gnosticism

พระคาถารัตนมาลา ? ไตรภูมิโลกวินิจฉัย ? มหาชาติคำหลวง ? มหาชาติคำหลวง ? นันโทปนันทสูตรคำหลวง ? ไตรภูมิโลกวินิจฉยกถา ? คัมภีร์มหาวงศ์ ? ปัญญาสชาดก ? พระคาถาพาหุง ? เตลกฏาหคาถา ? ประชุมพระราชปุจฉา ? พระคาถาอุปปาตะสันติ ? จุลชัยยะมงคลคาถา

ธัมมจักกัปปวัตนสูตร ? อนัตตลักขณสูตร ? อาทิตตปริยายสูตร ? มหาสติปัฏฐานสูตร ? รัตนสูตร ? มงคลสูตร ? พรหมชาลสูตร ? มหาสมัยสูตร ? มหาปรินิพพานสูตร ? สามัญญผลสูตร ? อานาปานสติสูตร ?