จังหวัดซะงะ (ญี่ปุ่น: ??? Saga-ken ?) เป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศญี่ปุ่น ตั้งอยู่บริเวณคีวชูมีเมืองหลวงในชื่อเดียวกันคือซะงะ
ซะงะเป็นหนึ่งในจังหวัดที่เล็กที่สุดในญี่ปุ่น แต่เป็นเวทีสำคัญในประวัติศาสตร์ในสมัยที่กองทัพของ โทะโยะโตะมิ ฮิเดะโยะชิ บุกโจมตีเกาหลีเมื่อปลายศตวรรษที่ 16 ซะงะได้รับการก่อตั้งขึ้นเป็นจังหวัดเมื่อปี ค.ศ. 1883 จากการตัดสินใจของรัฐบาลที่จะจัดตั้งให้เป็นจังหวัดของส่วนกลาง แทนการแบ่งการปกครองเป็นส่วน ๆ ตามระบบขุนนางแบบเก่า และในที่สุดในปี ค.ศ. 1896 ก็สามารถรวม 8 เมืองและ 7 เขตเข้าด้วยกันเป็นจังหวัดซะงะในปัจจุบัน
จังหวัดซะงะ ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะคีวชู ทางภาคใต้ของประเทศญี่ปุ่น ทางทิศตะวันออกติดกับจังหวัดฟุกุโอะกะ ทิศตะวันตกคือจังหวัดนางาซะกิ มีเนื้อที่ประมาณ 2,400 ตารางกิโลเมตร สภาพภูมิประเทศทางตอนเหนือและทางตะวันตกเป็นเทือกเขาสูงใหญ่ อุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่สวยงาม ซึ่งเป็นพื้นที่ป่าสงวนหลายแห่ง ทั้งยังเป็นแหล่งฟื้นฟูปลูกป่าทดแทนที่มีความก้าวหน้าที่สุดแห่งหนึ่งในญี่ปุ่น ต่ำลงมาเป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำซึ่งเป็นแหล่งกสิกรรมอันสำคัญ ทางด้านตะวันตกเป็นเนินเขาและ ที่ราบสูงซึ่งเกิดจากลาวาและหินภูเขาไฟ มีที่ราบชายฝั่งทะเลทั้งสองด้านคือ Genkai Sea ทางด้านเหนือและทางด้านใต้ติดกับ Arikae Sea ที่ซึ่งความสูงของระดับน้ำขึ้นน้ำลงต่างกันถึง 6 เมตร
อุณหภูมิโดยเฉลี่ยประมาณ 16 องศา ฤดูร้อนไม่ร้อนจัด แต่อาจจะอบอ้าวบ้างในช่วงกลางฤดูร้อน อุณหภูมิสูงสุดประมาณ 32 องศา ส่วนฤดูหนาวอากาศเย็นสบาย ไม่หนาวจัด แต่มีลมพัดตลอดเวลา อุณหภูมิต่ำสุดประมาณ 10 องศา จังหวัดซะงะไม่ค่อยประสบกับภัยธรรมชาติเช่น ฝนตกหนัก พายุไต้ฝุ่นหรือแผ่นดินไหวเท่าใดนัก เมื่อเทียบกับโตเกียวหรือจังหวัดอื่น ๆ
จังหวัดซะงะเป็นจังหวัดที่มีสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่ยังคงสมบูรณ์ มีการทำกสิกรรมอย่างกว้างขวางในแถบที่ราบซะงะ โดยมีข้าวเป็นผลผลิตสำคัญซึ่งมีการเก็บเกี่ยวมากที่สุดในคีวชู ทั้งยังมีผลผลิตสูงติดอันดับ 5 จากทั่วญี่ปุ่นในปี 1996 อีกด้วย การประมงทางด้านฝั่งทะเลทางเหนือและใต้ทั้งการจับสัตว์น้ำและการเพาะพันธุ์ปลา เป็นอุตสาหกรรมหลักอีกอย่างหนึ่งเนื่องจากแหล่งประมงอันชุกชุม ในขณะเดียวกัน ซะงะก็ยังเป็นเขตนิคมอุตสาหกรรมที่สำคัญแห่งหนึ่งในภาคใต้ของญี่ปุ่น เนื่องจากเป็นศูนย์กลางการคมนาคมที่สะดวก โดยเฉพาะที่เมืองโทซึ เป็นเสมือนสี่แยกใหญ่ศูนย์กลางของคีวชู ซึ่งมีเส้นทางหลวงหลายเส้นตัดผ่านเชื่อมโยงเมืองต่าง ๆ ทางภาคใต้เข้าด้วยกัน นอกจากอุตสาหกรรมด้านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์แล้ว อุตสาหกรรมด้านเซรามิกนั้นเป็นที่ขึ้นชื่อและเป็นความภาคภูมิใจของชาวซะงะและเนื่องจากที่ตั้งของจังหวัดซะงะ ตรงกับคาบสมุทรเกาหลีโดยมีทะเลญี่ปุ่นกั้นกลาง ทำให้ซะงะมีบทบาทสำคัญทางการค้าและความสัมพันธ์ระหว่างประเทศมาตั้งแต่อดีต เนื่องจากสามารถติดต่อกับต่างประเทศ และจังหวัดอื่นๆที่อยู่ทางด้านในของญี่ปุ่น ซึ่งมีผลให้ซะงะได้รับอิทธิพลทางศิลปวัฒนธรรมจากเกาหลีและจีนมาไม่น้อย รวมไปถึงความสัมพันธ์ระหว่างนานาประเทศผ่านทางการค้ามาตั้งแต่สมัยอดีตกาล ซึ่งนอกจากจีนและเกาหลีแล้ว ยังมีฮอลแลนด์ โปรตุเกส เยอรมนี ฯลฯ ทำให้ซะงะเป็นจังหวัดที่ให้ความสำคัญกับกิจกรรมแลกเปลี่ยนระหว่างชาติมาจนถึงปัจจุบัน มีการจัดกิจกรรมทางศิลปวัฒนธรรมญี่ปุ่น การสอนภาษาญี่ปุ่น การแข่งกีฬา งานอาสาสมัครต่าง ๆ และกิจกรรมอื่น ๆ อีกมากมายที่เปิดโอกาสให้ชาวต่างชาติเข้าร่วมกิจกรรมได้ รวมไปถึงการให้ความช่วยเหลือหรือคำปรึกษาแก่ชาวต่างชาติที่อาศัยอยู่ในซะงะและจังหวัดใกล้เคียง
ในปัจจุบัน จากการที่จังหวัดซะงะได้ถูกอ้างอิงถึงในภาพยนตร์และละครโทรทัศน์หลายเรื่อง เช่น กลกิโมโน, Timeline จดหมาย ความทรงจำ หรือSTAY ซากะ..ฉันจะคิดถึงเธอ ทำให้ซะงะได้รับความสนใจมากขึ้นจากนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวชาวไทย ในเดือนพฤศจิกายน 2013 ไม่มีนักท่องเที่ยวชาวไทยเดินทางไปซะงะเลย แต่ในปี 2014 จนถึงครึ่งปีแรกของปี 2015 มีนักท่องเที่ยวชาวไทยเดินทางไปซะงะมากถึง 400 เท่า โดยทางรัฐบาลท้องถิ่นของซะงะก็สนับสนุนในภาคส่วนนี้อยู่ด้วย เริ่มตั้งแต่ปี 2013 โดยมีป้ายภาษาไทยเป็นหนึ่งใน 4 ภาษาสำหรับการท่องเที่ยวของที่นี่ นอกเหนือไปจากภาษาญี่ปุ่น, จีน และเกาหลี มีสถานที่ท่องเที่ยวหลายแห่ง เช่น ศาลเจ้ายุโตะคุ อินาริ ศาลเจ้าในนิกายเซน หรือตลาดเช้าโยบุโกะ และสินค้าท้องถิ่นที่น่าสนใจ เช่น ปลาหมึกแก้ว การเดินทางสามารถโดยสารเครื่องบินจากสนามบินสุวรรณภูมิมาที่สนามบินฟุกุโอกะ ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากซะงะมากนัก
