คมพยาบาท เป็นบทประพันธ์ของสุข หฤทัย (เทพ สุทธิพงศ์) เป็นเรื่องราวเปียและน้อย สองสาวที่ถูกเปลี่ยนตัวในตอนเด็ก เหตุเพราะความอิจฉาริษยาของผู้ใหญ่ ลูกคนจนกลายไปเป็นคนรวย ส่วนลูกคนรวยกลายกลับต้องมาเป็นลูกคนจน เริ่มแรกบทประพันธ์เป็นละครวิทยุ ของ คณะกมลพิศมัย ทาง ท.ท.ท. แสดงโดย สะอาด เปี่ยมพงษ์สานต์ และ อารีย์ นักดนตรี
ต่อมาได้ถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ไทย ที่ออกฉายในปี พ.ศ. 2506 กำกับโดย พันคำ นำแสดงโดย เพชรา เชาวราษฎร์, อมรา อัศวนนท์, พันคำ, ชนะ ศรีอุบล, เมตตา รุ่งรัตน์, พงษ์ลดา พิมลพรรณ ระบบ 16 มม. พากย์โดย สมพงษ์ วงศ์รักษ์ไทย เข้าฉายที่โรงภาพยนตร์คาเธ่ย์ เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2506
และสร้างเป็นละครโทรทัศน์ 6 ครั้ง ได้แก่ ช่อง 4 (ปี 2512), ช่อง 9 (ปี 2520), ช่อง 7 (ปี 2525-26), ช่อง 5 (ปี 2531), ช่อง 7 (ปี 2544) และช่อง 7 (ปี 2557)
และนอกจากนี้ เรื่องนี้ยังได้นำมาดัดแปลงเป็นละครทางช่อง 5 คือเรื่อง "เลือดหงส์" และ "แก้วล้อมเพชร"
