อุมัร อิบนุลคอฏฏอบ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ เกิดราวปี ค.ศ. 586 ที่มักกะหฺ ในอาราเบีย นับถือศาสนาอิสลามราวปี ค.ศ. 615 และอพยพไปมะดีนะหฺปี ค.ศ. 622 เป็นบิดาของนางฮัฟเศาะหฺ ซึ่งแต่งงานกับนบีมุฮัมมัดราวในปี ค.ศ. 625
ดำรงตำแหน่งเป็นคอลีฟะหฺหลังการตายของคอลีฟะหฺอะบูบักรฺ 3 สิงหาคม 634 ท่านได้รับสมญานามว่า อะมีรุลมุอ์มินีน (ผู้นำแห่งศรัทธาชน) ภายหลังเหล่ากษัตริย์ หรือคอลีฟะหฺอาหรับก็ใช้สมญานามนี้ แม้กระทั่งในเวลาปัจจุบัน นอกจากนี้ท่านอุมัรยังมีอีกสมญานามหนึ่งว่า อัลฟารูก หมายถึง ผู้ที่แยกระหว่างความจริงกับความเท็จ
ชาวตะวันตกถือว่าคอลีฟะหฺอุมัรนี้เป็นหนึ่งในร้อยอัจฉริยะในโลก ตั้งแต่อดีตและปัจจุบัน เป็นนักปกครองที่เก่งกาจ สามารถขยายอาณาจักรอิสลามออกไปทุกสารทิศ เป็นผู้พิชิตอนาจักรเปอร์เซีย และอณาจักรโรมัน มีบุคลิกเข้มแข็ง ชอบเดินออกไปในตลาดเพื่อตรวจตราการค้าขายให้เป็นไปด้วยความยุติธรรมและดูแลความเป็นอยู่ของประชาชนภายใต้การปกครองของท่าน เมื่อพบคนเดือดร้อนท่านก็ไม่รีรอที่จะเข้าไปช่วยเหลือ ในมือถือไม้หวดตีพ่อค้าโกงตาชั่ง จนกล่าวกันว่า ไม้เรียวของท่านอุมัรน่ากลัวยิ่งกว่าดาบ ความเข้มงวดของอุมัรทำให้ผู้คนพากันเกรงกลัว อุมัรปกครองตามหลักคำสอนของศาสนาอิสลาม
อุมัรเสียชีวิตที่กรุงมะดีนะหฺเนื่องจากถูกอะบูลุลุอะหฺ ทาสจากเปอร์เซีย สังหาร เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน ค.ศ. 644 ร่างของท่านอุมัรถูกฝังที่มัสยิดนะบี นครมะดีนะหฺ ใกล้กับที่ฝังของท่านบีมุฮัมมัด (ศ) และท่านอะบูบักรฺ (ร)