เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ (อังกฤษ: International Standard Book Number) หรือ ไอเอสบีเอ็น (ตัวย่อ: ISBN) เป็นรหัสที่กำหนดขึ้นให้ใช้กับสิ่งพิมพ์ประเภทหนังสือทั่วไป มีจุดมุ่งหมายให้เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของหนังสือแต่ละเรื่อง เพื่ออำนวยความสะดวกในการควบคุมข้อมูลสิ่งพิมพ์ด้วยคอมพิวเตอร์ ในด้านการสั่งซื้อ การขาย การบริการ การเงิน และการนำสินค้าออกจำหน่ายไปยังสำนักพิมพ์ในประเทศต่าง ๆ ระบบ ISBN ถูกสร้างขึ้นในสหราชอาณาจักรในปี พ.ศ. 2509 โดยบริษัทผู้จัดพิมพ์และขายหนังสือ ดับเบิลยู เอช สมิธ และถูกเรียกว่า เลขมาตรฐานหนังสือ (Standard Book Numbering หรือ SBN) ต่อมา มีการนำ SBN มาใช้เป็นมาตรฐานสากล ISO 2108 ในปี พ.ศ. 2513 รหัสมาตรฐานที่คล้ายกัน หมายเลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร (the International Standard Serial Number หรือ ISSN) ใช้สำหรับนิตยสารที่ออกตามกำหนดเวลา
เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ มีตัวเลข 10 หรือ 13 หลัก โดยแบ่งเป็น 4-5 ส่วน ตัวเลขแต่ละส่วนถูกแบ่งให้ชัดเจนด้วยเครื่องหมาย (-) หรือเว้นวรรค
ตัวอย่าง: ISBN 974-472-362-9 เป็นเลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือของหนังสือเรื่อง แฮร์รี่ พอตเตอร์กับศิลาอาถรรพ์ ของสำนักพิมพ์นานมีบุ๊คส์
สำนักงาน ISBN สากลมีคู่มืออย่างเป็นทางการ ซึ่งบอกถึงการคำนวณเลขตรวจสอบหลักสุดท้ายของ ISBN โดยใช้การคำนวณเลขคณิตมอดุลาร์จากเลข ISBN 9 หลักแรก คือ คูณเลข ISBN หลักแรกด้วย 10 หลักที่สองด้วย 9 หลักที่สามด้วย 8 ไปจนถึงหลักที่เก้าด้วย 2 นำผลคูณทั้ง 9 จำนวนมาบวกกัน แล้วคำนวณมอดุลาร์ 11 สำหรับกรณีที่หาค่ามอดุลาร์ได้ 10 จะใช้ตัวอักษร X พิมพ์ใหญ่ในภาษาอังกฤษแทน
สำหรับ ISBN 13 หลัก การคำนวณเลขตรวจสอบหลักสุดท้ายทำวิธีเดียวกันกับ EAN-13 ซึ่งเลขตัวนี้ระหว่าง ISBN-13 กับ ISBN-10 อาจไม่เหมือนกันเพราะคำนวณคนละวิธี
